SATIN ALMA SONRASI DEĞERLENDİRME |
Yazan: Dr. Kürşad ÖZKAYNAR
Satın alma sonrasında üretici ile tüketici arasındaki ilişki ürün veya hizmet ile ilgili olarak devam eder. Çünkü tüketicinin aldığı ürün veya hizmetten beklentilerini karşılayıp karşılamadığı önemlidir. Anderson’a göre (Anderson, 1973) bu beklenti tüketicinin sürekli öğrenmesinden kaynaklanır. Birey, inançlarından çevresinden, geçmişte yaptıklarından tecrübe sahibidir. Çevresinden, reklamlardan ve satıcılardan öğrenmeye devam etmektedir.
Alaçam, müşteri memnuniyetini, satın alma işlemi sonrasında satın alınan mal veya hizmetten elde edilen fayda ile satın alma işlemi öncesinde o üründen elde edilmesi umulan değer ile yani beklenti düzeyi arasındaki eşitlik veya olumlu fark olarak açıklar.
Barış (Barış, 2008:23), tatmin olma durumuna yönelik değerlendirmeyi tüketicinin şu şekilde yaptığını açıklar;
– Önceki alım deneyimlerini yaşadığı yeni deneyim ile kıyaslayarak,
– Alım deneyimi ile elde ettiklerini ideal durum ile kıyaslayarak,
– Satıcının vaatlerini dikkate alarak,
– Algıladığı performansa bakarak.
Yapılan değerlendirme sonucu ürün veya hizmetten beklenen fayda sağlanamadı ise yani fark olumsuz ise müşteri memnuniyetsizliği söz konusudur. Aldığı ürün veya hizmetten memnun olmayan veya başka bir deyişle umduğunu bulamayan tüketici bu durumdan şikâyet edebilir.
Nasır (Nasır, 2005) bu şikâyeti, tüketicilerin bir memnuniyetsizlik durumu ile karşılaştıklarında bu durumdan duydukları rahatsızlıkları, varsa kızgınlıklarını dile getirmeleri veya bu memnuniyetsizlik neticesinde oluşan durumun kendi lehlerine dönüştürme çabası olarak ifade eder.
Oliver’e göre (Oliver, 1980: 460) tüketicinin memnuniyet kararı vermesinde iki önemli faktör vardır; ürünün performansı, beklenti düzeyi veya beklenti uyuşmazlığı.
İLGİLİ KONULAR :
1- Memnuniyetsizlik Sonucu Tepki Türleri
2 – Şikayet Sitelerine E- Şikayet
4 – Türkiye’de Sanal Şikayet Uygulamalarının Algılanmasına Yönelik Bir Araştırma
KAYNAK:TÜRKİYE’DE E-ŞİKAYET (SANAL ŞİKAYET) UYGULAMALARI – Dr. Kürşad ÖZKAYNAR KAYNAKÇA:4822 Sayılı Kanun ile Değişik 4077 Sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun ve Uygulama Yönetmelikleri (Kasım 2006), T.C. Sanayi ve Ticaret Bakanlığı, Tüketicinin ve Rekabetin Korunması Genel Müdürlüğü, Yayın No:125, Ankara. ALAÇAM Ahmet Đ., (2009), Avukatların ikâyet Tepki Türlerini Tespit Etmeye Yönelik Bir Alan Çalışması. Sakarya Örneği, Yüksek Lisans Tezi, Sakarya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya. ALTUNIŞIK, Remzi, Recai Coşkun vd., (2004), Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri, Sakarya Kitabevi, Sakarya. ANDERSON, Rolph (1973), “Consumer Dissatisfaction: The Effect of Disconfirmed Expentancy on Perceived Product Performance”, Journal of Marketing Research, Vol. 10, No.1, s.38-44. ATEŞ, Metin, (2009), “Genel Olarak Güdülenme”, http://www.merih.net/m2/lid/wmetate25.htm, 05.01.2010. BABAOĞLAN, Saliha, (2005), 4077 Sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun ve 818 Sayılı Borçlar Kanuna Göre Ayıplı Mal ve Hizmetlerde Doğan Sorumluluk, Sanayi ve Ticaret Bakanlığı Yayınları, Ankara. BANNOCK Graham, R.E. Baxter, E. Davis, (1987), The Penguin Dictionary of Economics, Penguin Books, London. BARIŞ, Gülfidan, (2008), Kusursuz Müşteri Memnuniyeti için şikâyet Yönetimi, MediaCat Yayınları, Đstanbul. BARLOW Janelle ve Claus Moller, (2009), Her ikâyet Bir Armağandır, Çev: Gülden Bilgili, Genişletilmiş İkinci Yazım, Rota Yayınları, Đstanbul. BARRY, Max, (2010), Đroni, Çev: Ender Nail, Koridor Yayınları, Đstanbul. CONLAN, Roberta, (2001), States of Mind, John Wiley&Sons International Right, Inc. CRIE, Dominique, (2003), “Consumers’ Complaint Behaviour. Taxonomy, Typology and Determinants: Towards a Unified Ontology”, Database Marketing & Customer Strategy Management, Vol. 11, No.1, s. 60-79. CÜCELOĞLU, Doğan, (1997), Đnsan ve Davranışı, Remzi Kitabevi, 10. Basım, Đstanbul. DAY R.L ve E.L. Landon, (1976), Collenting comprehensive consumer compliant data by survey research, Advances in Consumer Research, Vol. 3. DURMAZ, Yakup, (2008), Tüketici Davranışı, Detay Yayıncılık, Ankara. DURUKAN, F. Nur, (2006), Tüketici Davranışlarında Öğrenmenin Rolü ve Bir Uygulama, Yüksek Lisans Tezi, Dumlupınar Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kütahya. Dünya Kitapları, (2006), Ansiklopedik Ekonomi Sözlüğü, Dünya Yayınları, Đstanbul. FRIEDMAN, George, (2009), Gelecek 100 Yüzyıl, Pegasus Yayınları, Đstanbul. GILLY, M.C, B. D. Gelb, (1982), “Post-Purchase Consumer Processes and the Complaining Consumer”, The Journal of Consumer Research, Vol. 9, No. 3. http://www.sikayetvar.com sitesi veritabanı. İSLAMOĞLU, Ahmet Hamdi, (2003), Tüketici Davranışları, Beta Yayınları, Đstanbul. Kâşgarlı Mahmûd, (2005), Divân-ü Lugâti’t Türk, Çeviri, Uyarlama ve Düzenleme: Seçkin Erdi vd., Kabalcı Yayınları, Đstanbul. KOÇ, Erdoğan, (2007), Tüketici Davranışı ve Pazarlama Stratejileri: Global ve Yerel Yaklaşım, Seçkin Yayınları, Ankara. KONGAR, Emre, (1999), 21. Yüzyılda Türkiye, Remzi Kitabevi, 22. Basım, Đstanbul. KORKMAZ, Mine, (2006), Tüketicilerin Tüketim Davranışları ve Tüketim Tercihlerine Etki Eden Faktörler, Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.KOTLER, Philip, (1997), Marketing Management, Prentice Hall International, New Jersey. LEBE, Fuat, (2006), Tüketici Davranış ve Tercihlerinin Analizi: Erzurum Đçin Bir Uygulama, Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum. LEVINE Frederick, Chiristopher Locke vd., (2000), Đnternet ve İletişim Üzerine Fikirler, Bir Manifesto, Çev: Şefika Komçez, KoçSistem Yayınları, Đstanbul. MUCUK, Đsmet, (2001), Pazarlama Đlkeleri, Türkmen Kitabevi, İstanbul. NASIR, Süphan, (2005), Kıyaslama Düzeyinin Şikâyet Telafisinin Algılanan Adaleti ve Şikâyet Sonrası Tüketici Davranışı Üzerindeki Etkisi, Doktora Tezi, Đstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul. ODABAŞI Yavuz ve Gülfidan Barış, (2002), Tüketici Davranışı, MediaCat Yayınları, Đstanbul. OGILVY, David, (1984), Confessions of an Adverstising Man, Atheneum, NY. OLIVER, Richard (1980), “A Cognitive model of the Antecedents and Consequences of Satisfaction Decisions”, Journal of Marketing Research, Vol. 17, No. 4, s. 460-469. RAPAILLE, Clotaire, (2009), Kültür Kodu, Çev: Duygu Dölek, FGP Yayıncılık, Đstanbul. ROSS, Andrew, (1995), Tuhaf Hava, Sınırlar Çağında Kültür, Bilim ve Teknoloji, Çev: Kamil Durand, Ayrıntı Yayınları, Đstanbul. SINGH, Jagdip, (1988), “Consumer Complaint Intentions and Behavior: Definitional and Taxonomical Issues”, Journal of Marketing, Vol. 52., No. 1, s. 93-107. SINGH, Jagdip, (1990), “Identifying Consumer Dissaticfaction Response Styles: An Agenda for Future Research”, Europan Journal of Marketing, Vol. 6., No. 24, s. 55-72. SUTHERLAND Max ve Alice K. Slyvester, (2004), Reklam ve Tüketici Zihni, Çev: Đnci Berna Kalınyazgan, MediaCat Yayınları, Đstanbul. TEK, Baybars, Pazarlama Đlkeleri Global Yönetimsel Yaklaşım, Türkiye Uygulamaları, Beta Yayınları, Đstanbul. TRUMP Donald ve Bill Zanker, (2009), Büyük Düşün, Çev: Özlem Tüzel Akal, Optimist Yayınları, Đstanbul. Türk Dil Kurumu, (2005), Türkçe Sözlük, TDK Yayınları, 10. Basım, Ankara. ÜNAL, Sevtap, (2008), Đçgüdüsel Alışveriş, Detay Yayıncılık, Ankara. VISE, David, (2005), The Google Story, Delacorta Press. WALTERS C. Gleen (1978), Consumer Behavior: Theory and Practice, Illionis. |
