XIX. YÜZYIL SONLARI-XX. YÜZYIL BAŞLARINDA OSMANLI DEVLETİ’NDE FRENGİ İLE MÜCADELE KAPSAMINDA YAPILAN YASAL DÜZENLEMELER Yazan: Necati ÇAVDAR – Erol KARCI İnsanlık tarihinin en eski hastalıklarından birisi olan ve Amerika’dan Avrupa’ya taşındığı düşünülen frengi, tıp literatüründe sifilis (syphilis) olarak bilinmektedir. En fazla frengi yaralarına temas ve cinsel yolla bulaşan bu hastalık
OSMANLI DEVLETİ’NDE YAŞANAN BÜYÜK VEBA SALGINI (1812 – 1819) Osmanlı Devleti coğrafyası dönem dönem çeşitli salgın hastalıkların merkezi olmuştur. Özellikle 19. yüzyılda kolera, veba, sıtma, frengi, trohomi gibi salgın hastalıklar ile mücadele etmek zorunda kalan Osmanlı Devleti, son iki yüz yılın en büyük salgınlarından birisi olan ve tam yedi yıl
RUSYA TARİHİ Rusya tarihi, önce Rusların ardından Belarusluları ve Ukraynalıları ortaya çıkacağı Doğu Slavların yerleşmesiyle başlayan ve şu an Rsuya federasyonu olarak devam eden bir dönemdir. 988 yılında Ortodoks Hristiyanlığa geçerek Bizans ile ciddi bağlılık oluştu.[1] Bu şekilde, sonraki bin yıl boyunca Bizans ve Eski Slav kültürünün bir karışımını temsil eden
HOMO HEİDELBERGENSİS Homo Heilderbergensis veya H. Sapiens Heidelbergensis Orta Pleistosen döneminde ( 300.000 – 600.000 yıl önce) yaşamış olan ve nesli tükenmiş bir insan alt türüdür. 1950’de H. Erectus’un bir alt türü olarak H. Heidelbergensis, ancak yüzyılın sonlarına doğru, kendi türü olarak daha yaygın olarak sınıflandırıldı. H. Heidelbergensis’in yalnızca Avrupa’yla
TEOTİHUACAN Meksika’nın Orta Dağlık Bölgesi’nde ki México Eyaleti sınırları dahilinde Teotihuacán; Amerika’nın en önemli tarih öncesi harabe metropollerinden biridir ve en iyi güneş piramidi gibi basamaklı tapınaklarıyla bilinir. Bölge 1987 senesinden beri UNESCO Dünya Mirası olarak kabul edilen Teotihuacán de Arista Mexico City’nin 45 km kuzeydoğusundadır. Teotihuacán bölgesi MÖ altıncı yüzyıldan
OLMEKLER ( MÖ 2500 – 400) Olmek uygarlığı, Mezoamerikan medeniyetleri içerisinde büyüklük ve önem bakımından ilk topluluktu. Soconusco’da ki ilerici bir gelişmenin ardından, günümüz Meksika eyaletleri Veracruz ve Tabasco’nun tropikal ovalarını işgal ettiler. Olmeklerin kısmen komşu Mokaya veya Mixe-Zoque kültürlerinden türediği tahmin edilmektedir. Mö önce 2500lü yıllardan beri gelişen kültür
KAPİTÜLASYONLARIN KALDIRILMASI Osmanlı Devleti kapitülasyonların olumsuz etkilerinin ortaya çıkmasıyla birlikte imtiyazları kaldırmak için birtakım girişimlerde bulunmuşsa da bunda başarılı olamamıştır. Kapitülasyonları kaldırma kararını 1856 Paris Kongresi’nde söylemek istemişse de başarılı olamamıştır. I. Dünya Savaşı’nın başlaması ile, Osmanlı Devleti yayınladığı bir açıklama ile kapitülasyonları 1 Ekim 1914 tarihinden itibaren tek taraflı
KAPİTÜLASYONLARIN OSMANLI DEVLETİ’NE ETKİLERİ Osmanlı Devleti, Avrupalı devletlerin vatandaşlarına adli, ticari ve idari konularda ayrıcalıklar vermiştir. Genel olarak üç ana grupta toplanan bu ayrıcalıklar kendi içlerinde alt başlıklar halinde de incelenebilir. ADLİ KONULARDA VERİLEN KAPİTÜLASYONLAR Adli konularda yabancılara verilen kapitülasyonlara bakarken bunların devletlere ve dönemlere göre farklılıklar gösterdiğini görüyoruz. Kanuni
OSMANLI DEVLETİ’NDE KAPİTÜLASYONLARIN GELİŞİMİ KAÇ DÖNEME AYRILIR? Kapitülasyonların gelişimini Osmanlı Devleti’nde üç döneme ayırmak mümkün gözükmektedir. 1352 yılında Cenevizliler’e verilen ilk kapitülasyondan, Lozan Antlaşması’yla tamamen kaldırılan döneme kadar geçen sürede üç farklı kapitülasyon dönemi yaşanmıştır. SINIRLI KAPİTÜLASYONLAR DÖNEMİ Osmanlı Devleti’nin ilk kapitülasyon antlaşmalarını genellikle İtalyan kent devletleri ile yaptığını görmekteyiz. 1352 ve
KAPİTÜLASYONLAR NEDEN VERİLDİ? Osmanlı Devleti’nin kapitülasyon antlaşmalarıyla Avrupalı devletlerin vatandaşlarına çeşitli ayrıcalıklar tanınmasının sebebi üç noktada anlaşılır. Bunlara sırasıyla bakacak olursak. YASALARIN KİŞİSELLİĞİ İLKESİ NEDENİYLE Yasaların kişiselliği ilkesine göre, bir devletin vatandaşı nerede yaşarsa yaşasın, kendi devletinin yasalarına tabi olur ilkesidir. Bu ilke zaman içinde değişmesine rağmen, Avrupalı devletler önceki
