Rus-Türk Savaşı (1787-1792)

Tarih 19 Ağustos 1787-9 Ocak 1792 Yer Doğu Avrupa Sonuç Rus zaferi Jassy Antlaşması Bölgesel değişiklikler Ozi ( Yedisan veya Ochacov Oblast) Osmanlı Sancaklarının Rusya tarafından ilhakı
TARAFLAR
Rus imparatorluğu Karadeniz Kozakları  Karadağ  Sırp Ücretsiz Kolordu	Osmanlı imparatorluğu  Danubian Sich  Bucak Horde  Cezayir  Şeyh Mansur Hareketi

1787-1792 Rus-Türk Savaşı Osmanlı’nın bir önce ki savaş olan Rus-Türk Savaşı (1768-1774)  kaybettiği toprakları geri almak için başlattığı savaştır.

Arkaplan 

Mayıs ve Haziran 1787 yılında Rus Çariçesi II. Katerina’nın bir zafer alayı aracılığıyla Yeni Rusya ve işgal edilen Kırım eşliğinde müttefiki olan  Kutsal Roma İmparatoru Joseph II ittfaklığı, ^[1] Katerina’nın Yunan Planı hakkındaki söylentileri güçlendiriyordu. ^[2] Buna ek olarak bir önceki savaşı sona erdiren Küçük Kaynarca Antlaşması’nın ihlallerinin karşılıklı şikayetlerinden kaynaklanan sürtünme İstanbul’da  hoşnutsuzluğa sebep olmaktaydı.  İngilizler ve Fransız büyükelçileri Osmanlı’nın savaş arzusuna koşulsuz destek vermekteydiler.

Savaş  

1787 yılında Osmanlılar Rusların Kırım’ı boşaltmasını ve Karadeniz’e yakın topraklarından vazgeçmesini talep etti. ^[3] Rusya 19 Ağustos 1787’de savaş ilan etti ve Osmanlılar Rusya büyükelçisi Yakov Bulgakov’u hapsetti . ^[4] Osmanlı hazırlıkları yetersizdi ve Rusya ve Avusturya artık ittifak halindeyken, zamanlama kötü seçilmişti.

Osmanlı İmparatorluğu, güney Ukrayna’daki Kinburn yakınlarındaki iki kaleye yapılan saldırı ile saldırılarını başlattı . ^[5] Rus General Aleksandr Suvorov,  Kırım’ı güvence altında tutmak için, Eylül ve Ekim 1787 yılında bu iki Osmanlı deniz kaynaklı saldırıları kapalı tuttu. ^[6] [3] 

Moldova’da Rus birlikleri Osmanlı Chocim ve Jassy şehirlerini ele geçirdi . ^[5] Oçakov Dinyeper ağzında Prince Grigori Potemkin ve Suvorov tarafından altı aylık bir kuşatma sonra, 6 Aralık 1788 tarihinde düştü. ^[5] [3] Ele geçirilen şehirlerdeki tüm siviller Potemkin’in emriyle katledildi. ^[7]

Ruslara karşı bir dizi yenilgiye maruz kalmasına rağmen, Osmanlı İmparatorluğu, İmparator II. Joseph’in liderliğindeki Avusturyalılara karşı Sırbistan ve Transilvanya’da bazı başarılar elde etti. ^[7]

1789’a gelindiğinde Osmanlı İmparatorluğu, Moldavya’da Rus ve Avusturya kuvvetleri tarafından baskı altına alındı. ^[8]  General Gideon E. von Laudon yönetimindeki Avusturyalılar Osmanlıların Bosna’yı işgal etmesini püskürtürken, Avusturyalı bir karşı saldırı Belgrad’ı ele geçirdiğinde Osmanlılar daha fazla zarar gördü .^[9]

Osmanlı savaş çabalarını düşüren başka  bir sebep ise Yunan isyanıydı ve bu durum Osmanlı İmparatorluğu ile Avusturya arasında ateşkes neden oldu. ^[10]

Bu arada Ruslar ilerlemeye devam etti ve birçok askeri başarı elde etti.

Sonrası  

9 Ocak 1792’de Rusya’nın Kırım Hanlığı’na 1783 ilhakını tanıyan Jassy Antlaşması imzalandı . Ayrıca Yedisan ( Odessa ve Oçakov) Rusya devredildi ^[10] ve Dinyester Rus Asya sınırı olurken, Avrupa’da Rus sınırı olan Kuban Nehri değişmedi. ^[11] Osmanlı savaşının Kırım’ı geri kazanma hedefi başarısız olmuştu ve Fransız Devrimi olmasaydı Osmanlı İmparatorluğu ‘nun durumu çok daha kötü olabilirdi. ^[11]

Kaynaklar    Taş 1994 , s. 134.  Dowling 2015 , s. 744. Dowling 2014 , s. 841.  Cunningham 1993 , s. 2.  Tucker 2011 , s. 959.  Tucker 2011 , s. 863.  Tucker 2011 , s. 959-960.  Tucker 2011 , s. 963.  Tucker 2011 , s. 964.  Tucker 2011 , s. 965.  Sicker 2001 , s. 82. ^Tucker 2011 , s. 966. Kaynaklar : Bronza, Boro (2010). “Habsburg Monarşisi ve Osmanlı Balkanları Bölümü Projeleri, 1771-1788”. İmparatorluklar ve Yarımadalar: Karlowitz ve Edirne Barışı arasında Güneydoğu Avrupa, 1699-1829 . Berlin: LIT Verlag. sayfa 51-62. Cunningham, Allan (1993). Ingram, Edward (ed.). Devrim Çağında Anglo-Osmanlı Buluşmaları: Toplanan Makaleler . Frank Cass & Co. Ltd. ISBN 978-0714634944. Dowling, Timothy C., ed. (2014). Savaşta Rusya: Moğol Fetihinden Afganistan, Çeçenistan ve Ötesi’ne [2 cilt] . ABC-CLIO. ISBN 978-1598849486. Dowling, Timothy C., ed. (2015). Savaşta Rusya: Moğol Fetihinden Afganistan, Çeçenistan ve Ötesine . ABC-CLIO. ISBN 978-1598849479. Sicker, Martin (2001). İslam Dünyası Düşüyor: Karlowitz Antlaşması’ndan Osmanlı İmparatorluğunun Parçalanmasına . Praeger Yayıncıları. ISBN 978-0275968915. Stone, Bailey (1994). Fransız Devriminin Doğuşu: Küresel Tarihsel Yorum . Cambridge: Cambridge Üniversitesi Yayınları. ISBN 978-0521445702. Tucker, Spencer C. (2011). Küresel Bir Çatışma Kronolojisi . ABC-CLIO. ISBN 978-1851096671.