DÖRT YETERLİLİK AŞAMASI

Yönetim eğitmeni Martin M. Broadwell, Şubat 1969’da modeli “öğretmenin dört seviyesi” olarak tanımladı. ^[1] Paul R. Curtiss ve Phillip W. Warren, 1973 tarihli The Dynamics of Life Skills Coaching kitaplarında bu modelden bahsetti.  ^[2] Model 1970’lerde Gordon Training International’da çalışanı Noel Burch tarafından kullanıldı ve “herhangi bir yeni beceriyi öğrenmek için dört aşama” olarak ifade edildi. ^[3] Daha sonra model, büyük eserlerinde yer almadığı için yanlış bir şekilde, model sıklıkla Abraham Maslow’a atfedildi. ^[4]

Dört aşama, bireylerin başlangıçta ne kadar az şey bildiklerinin farkında olmadıklarını veya yetersizliklerinin farkında olmadıklarını göstermektedir. Beceriksizliklerinin farkına vardıklarında, bilinçli olarak bir beceri edinirler ve bunu bilinçli olarak kullanırlar. Sonunda, beceri bilinçli olarak düşünülmeden de kullanılabilir: bireyin daha sonra bilinçsiz yetkinlik kazandığı söylenir. ^[5]

Johari öz farkındalıkla ilgilenirken, yetkinliğin dört aşaması öğrenme aşamalarıyla ilgilense de, birinin “bilmediklerini bilmesine” veya kör bir noktayı tanımasına yardımcı olmak dahil olmak üzere çeşitli unsurlar, bir Johari penceresinin bazı öğeleriyle karşılaştırılabilir.

Dört aşama:

1. Bilinçsiz yetersizlik

   Birey bir şeyi anlamaz veya nasıl yapılacağını bilmez ve ille de açığı kabul etmez. Becerinin yararlılığını reddedebilirler. Birey, bir sonraki aşamaya geçmeden önce kendi beceriksizliğini ve yeni becerinin değerini kabul etmelidir. Bir bireyin bu aşamada geçirdiği sürenin uzunluğu, uyaranın öğrenme gücüne bağlıdır. ^[5]

2. Bilinçli yetersizlik

   Birey bir şeyi nasıl yapacağını anlamasa veya bilmese de, eksikliğin yanı sıra yeni bir becerinin açığı ele almadaki değerinin farkındadır. Hata yapmak, bu aşamada öğrenme sürecinin ayrılmaz bir parçası olabilir.

3. Bilinçli yeterlilik

   Birey bir şeyi nasıl yapacağını anlar veya bilir. Bununla birlikte, beceri veya bilgiyi göstermek konsantrasyon gerektirir. Adımlara bölünebilir ve yeni becerinin uygulanmasında büyük bilinçli katılım söz konusudur. ^[5]

4. Bilinçsiz yeterlilik

   Birey, “ikinci doğa” haline gelen ve kolaylıkla gerçekleştirilebilen bir beceri ile o kadar pratik yapmıştır. Sonuç olarak, beceri başka bir görevi yerine getirirken gerçekleştirilebilir. Birey, nasıl ve ne zaman öğrenildiğine bağlı olarak bunu başkalarına öğretebilir.