Yahya

Yahya (Arapça: يحيى بن زكريّا, İbranice: יוחנן המטביל, Latince: Ioannes Baptista, grekçe: Ἰωάννης ὁ βαπτίζων, Yunanca: Ιωάννης ο Βαπτιστής), İsa’nın çağdaşı  peygamber ve Zekeriya’nın oğludur. Hristiyanlıkta Vaftizci Yahya olarak anılır ve aziz kabul edilir Müslümanlar, Sâbiîler (Mandenistler) ve Bahailer tarafından peygamber kabul edilir. Bu durum Yeni Ahit’teki Matta, Markos, Luka ve Yuhanna İncilleri ile, Kur’an’da ve Bahai metinlerinde teyit edilir. M.S. 27 yılı civarında İsa’yı Şeria Nehri’nde vaftiz ettiğine inanılır.

Luka İncili’ne göre, İsa’nın akrabasıdır. Zamanla İsa’nın kuzeni olduğu inanışı yaygınlaşmıştır. Sabiiler İsa’nın akrabası olduğuna inanmazlar. Sâbiîlik’te Yihya Yahane olarak geçer ve en büyük peygamber olarak kabul edilir.

24 Haziran Hristiyanlıkta “Aziz Yahya Günü” olarak kutlanır.

Kabri ve türbesi Şam Emevi Camii’nde yer almaktadır. Topkapı Sarayı Müzesinde elinin bir parçası muhafaza edilmektedir.

Kaynakça

Yahya’nın hayatı hakkındaki başlıca kaynaklar Dört İncil, Yeni Ahit’teki Elçilerin İşleri bölümü ve Yahudi general Yosefus’un MS. 93 yılında yazdığı Antik dönemde Yahudiler (Latince: Antiquitates Judaicae) kitabıdır. Bunların haricinde Kur’an’da da Yahya’dan kısaca bahsedilir. Ancak tüm bu kaynakların Yahya’nın hayatını kendi bakış açılarından ele aldıklarını göz önünde bulundurmak gerekir.

Hristiyanlıkta

İncil’de ismi, Yuhanna (Grekçe: Ιωάννης) olarak geçmektedir. Kendisi, Matta’da, şöyle anlatır:

Yahya, Filistin Hükümdarı Hirodes Antipa’ın kardeşinin karısı Herodias ile evlenmesini lanetlemiş ve evliliğin geçersiz olduğunu ilan etmiştir. Karısı Herodias’ın isteği üzerine Herod Antipas’ın emriyle kafası kesilerek idam edilmiştir.

İslam’da

Doğumu, çocukluğu ve şeceresi

Zekeriya Peygamber ve eşi, çocuksuz bir aileydiler. Zekeriya, kendisi vefat ettikten sonra yerine, akrabalarının geçmesinden endişeleniyordu. Bu yüzden, kendisine bir evlat bahşetmesi için Tanrı’ya dua etti. Duasının kabul edildiği kendisine haber verildi. Dünya’ya gelecek olan çocuğuna, daha önce kimseye verilmemiş olan Yahya ismini vermesi emredildi.

Yahya’ya küçük yaşta hikmet verildi. O, çocukluğundan itibaren anne babasına saygılı, yumuşak kalpli, Allah’a derin saygılı, hayır işlerinde yarışan bir insan oldu.

Yahya’nın annesi el-İşbâ ile Meryem Ana’nın annesi Hanne kızkardeştiler. Bu iki kardeşin babasının adı Fakud idi.

Tebliği

Yahya, peygamberlik yapmaya çocuk yaşta başladı. Yahya’nın peygamberlik için gönderildiği şehir Şam’dır. Yahya ile İsa buluştuğu zaman, İsa otuz yaşında idi. Yahya, onun başını suya daldırdı. Yahya, İsa’nın peygamberliği başladıktan sonra, on iki havari ile birlikte onun elçisi olarak tebliğine devam etti.

Ölümü

İsa’nın şeriatında yasaklanan fiillerden birisi, yeğenle evlenmekti. İsrailoğullarının hükümdarı Herod Agrippa, kardeşinin kızıyla evlenmek istiyordu. Yahya da bunun İncil’de yasaklandığını ve nikahın imkansız olduğunu bildirdi. Bu duruma içerleyen kızın annesi, Yahya’nın öldürülmesini istedi. Bunun üzerine Herod Agrippa, Yahya Peygamber’in başını kestirdi. Müslüman geleneğine göre Yahya, Şam’da metfundur.