Çin’in Han Hanedanlığından Dünyayı Değiştiren 10 Buluş
İşte Han Hanedanlığı’nın en büyük buluşlarından bazıları şöylediydi;
Kağıdın Buluşu
Halen var olan en eski kağıt, 1957’de Çin’de bir mezarda bulunan kenevir lifinden yapılmıştır ve M.Ö. 140 ile 87 arasında bir tarihe kadar uzanmaktadır.
Çinliler, ağaç kabuğu, kenevir, keten paçavraları ve balık ağlarından gelen hurdaları ezip birleştirerek ve daha sonra karışımı daha ince liflere ayırmak için lye ile işlemden geçirilerek yaptıkları yüksek kaliteli yazı kağıdın mucidi olarak bilinmektedir.
Asma Köprü
İnsalık tarihi çeşitli mmodel ve yapıda köprülere tanıklık etmiştir. Uzun ve derin vadilerde kullanımı ve ulaşımı kolaylaştıran asma köprüler, MS 90’lı yıllarda Han mühendisleri tarafından ahşap plakalarla daha sofistike yapılar şeklinde inşa ediyorlardı.
Madencilikte Derin Delme
M.Ö. Birinci Yüzyılda Han Hanedanı tuz madencileri, deriden inşa edilen ve aşağıdan tüplerle söküldükleri tuzlu su arayışı için 1500 metre derinliğinde delikler kazmak için dökme demir matkap uçları kullanan ilk kişilerdi.
Geliştirdikleri teknik ile modern petrol ve gaz araştırmalarının öncüsü oldular.
El Arabası
Çinli bir el arabası modeli. Çok daha büyük bir tekerleği barındırabilir, böylece yuvarlanma direncini azaltır ve tekerleği neredeyse doğrudan yükün altına alarak kullanıcının kollarındaki ağırlığı azaltır.
El arabası Çin’de MÖ 100 gibi erken bir tarihte geliştirilmiştir.
Sismograf
Çinli gökbilimci, matematikçi ve sismolog Zhang Heng (MS 78-139), MS 132’de bilinen en erken sisiskopu tarif etti. Gelen şok dalgaları, ejderhanın çenelerini deprem yönüne bakan bir mekanizmaya bağlı bir sarkaçın yerini aldı. Olayı kaydetmek için ejderhanın dişlerinden bir kurbağa ağzına bir top düşmekteydi.
Çinli bir bilim adamı olan Zhang Heng , astronomi ile saat yapımı ilgilendi. Tahminen, MS 132’de Han yönetimine tanıttığı uzak depremleri tespit etmek için ilk cihazı yaratmasıyla bilinir.
İcat, bir titreşim aldığında, metal bir ejderhanın ağzından bir topu, metal bir kurbağanın içine bırakarak yüksek bir dalga yaratıyordu.
İlk kez topluluk önünde denendiğinde, hiç kimse bir şey hissetmediği bildirildi. Ancak birkaç gün sonra 650 km uzaklıkta ki bir köyden bir elçi imparatora, orada bir deprem meydana geldiğini bildirmek için geldi.
Yüksek Fırın
Çin teknoloji tarihçisi Donald B.Wagner’e göre, Çin metalürjistleri, M.Ö. 200’lerin başlarında Han Hanedanlığı’nın başlangıcında, ilk demir fırınlarını, dökme demir üretmek için ısıtılmış bir demir cevheri yığınına pompalayan ilk yüksek fırınları inşa ettiler .
Ayarlanabilir Anahtar
M.Ö. Birinci Yüzyıl Çinlileri,günümüz tesisatçıları ve tamircileri tarafından kullanılana benzer bir alet buldular. Başlangıçta bu cihazlar, vidaları veya borularını gevşetmek ve sıkmak yerine, ölçmek için kullanılmıştır.
Greyder Bıçağı Pulluk
Robert Greenburger’in Antik Çin Teknolojisi adlı kitabına göre , Çinliler, MÖ 6. yy’a kadar tarım alanlarına kadar demir pulluklar kullanıyorlardı, ancak birkaç yüz yıl sonra, bazı usta Han mucidi, kalıp pulluğu buldu.
Alet keskin bir noktada sona eren merkezi bir parçaya ve toprağı itip sürtünmeyi azaltmak için kanatlara sahipti. Yeni pulluk, toprak erozyonunu azaltmak için Çinlilerin tepelerin şekillerini takip ettikleri kontur sürme uygulamalarına yardımcı oldu.
Üzengi
Eski atlılar, sürüş yaparken bacaklarının sallanmasına izin vermek zorundaydı. Ancak Romalılar işler zorlaştığında at üstünde kalmalarına yardımcı olmak için eyerlere el uzatırlardı.
Bir Han Hanedanı mucidi, bir binicinin ayağını içine sokabileceği dökme demir veya bronz cihazları yaparak işleri çok daha kolay hale getirdi. Öylesine devrimci bir buluştu ki, önümüzdeki birkaç yüzyıl boyunca Asya’dan Avrupa’ya kadar yayıldı.
Dümen
Çinli teknoloji tarihçisi Yongxiang Lu’ya göre, Çinliler Birinci Yüzyılda bir gemiyi yönlendirmek için dümeni geliştirdiler.
Dümen, kürek kullanmadan gemilerin yönlendirilmesini sağladı ve bu da gezinmeyi çok daha kolay hale getirdi. Buluşun batıya ulaşması yaklaşık bin yıl sürdü ve burada Christopher Columbus ve diğer kaşiflerin okyanusta gezinmesine yardımcı oldu.
