Karamanlılar (Karaman Türkleri)

 
Karaαραμανλήδες
Karamanlılar
Önemli nüfusa sahip bölgeler Yunanistan
Diller Aslen Karaman Türkçesi , şimdi ağırlıklı olarak Modern Yunanca
Din Ortodoks Hristiyanlığı

Karamanlılar (Yunanca: Καραμανλήδες ; Türkçe: Karamanlılar) ya da sadece Karamanlis olarak adlandırılan Rum-Ortodoks kilisesine bağlı, Anadolu’da Karaman – Kapadokya bölgesinde yoğun olarak yaşamış Türkçe konuşan ve dilini Grek Alfabesiyle yazan Türk boyu. Bugün, Batı Avrupa ve Kuzey Amerika’da kayda değer bir diaspora olmasına rağmen, nüfusun çoğunluğu Yunanistan’da yaşamaktadır.

Etimoloji

Karamanlılar, Orta Anadolu’da Türkçe’yi ana dilleri olarak konuşan büyük çoğunluğu Oğuz olan Türklerdir. Karaman kelimesinin coğrafi olarak 13. yüzyıldan kalma Karaman Beylik’ten türetildiği düşünülmekle beraber, Karamanoğullarından çok önce bölgeye  yerleşmelerinden ötürü bu söylem çok karşılık bulmamaktadır. Karamanlılar, 1071 Malazgirt Savaşında Bizans Ordusunda yer almalarına karşın, savaş esnasında saf değiştirerek  Selçuklu Hükümdarı Alpaslan’ın yanında savaşmıştırlar.

Dil  

Konya yakınlarındaki Sille’deki eski Ortodoks Agia Eleni kilisesinin girişinde Karamanlı Türkçesinde bir yazıt .

Tarihsel olarak Karamanlılar, Karamanlı Türkçesi konuşmaktaydılar. Dilin kelime dağarcığı ezici bir şekilde Türkçe kelimelerinden oluşmakla beraber birçok Yunanca  kelimede kullanılmaktaydı. Osmanlı Türkçesi Arapça harflerle yazılırken, Karamanlı Türkçesi  Yunan alfabesiyle yazılmaktaydı. Bu tür metinlere günümüzde Karamanlıdika (Καραμανλήδικα / Καραμανλήδεια γραφή) veya Karamanlı Türkçesi denir. Karamanlı Türkçesi kendi edebi geleneğine sahipti ve 19. yüzyılda, Evangelinos Misailidis çabalarıyla Anatoli veya Misailidis yayınevi tarafından basılan çok sayıda yayınlanmış eser üretti. (Misailidis 1986, s. 134).

Karamanlı Türklerinin büyük bir çoğunluğu 1923 Yunan-Türk nüfus değişimi kapsamında Türkiye’den Yunanistan’a gönderildi. Göçmenlerden bazıları diasporada dillerini korudular. Yazı formu, Türk devletinin Latin alfabesini benimsemesinden hemen sonra kullanılmayı bıraktı.

Kahire Geniza’da Karamanlıca yazılmış bir el yazması eser bulundu. [1]

Kökenler 

Karamanlı Türklerinin yoğun yaşadığı yerler

Karaman Türklerinin kökenleri üzerine birçok teori ortaya atılmıştır. 
Bazı Yunan teorisyenleri, Karaman Türklerinin, Türkleşmiş Yunanlı olduğu iddiasını savunmaktadır. Bu görüş Karaman Türklerinin kültür, dil ve yaşam dinamikleriyle uyumlu değildir. 

Bazı teorisyenler ise, Karamanlıların Bulgar kökleri olduğunu iddia etmektedirler[11] [12]

Karaman Türkleri diğer Ortodoks Türk topluluğu olan Gagauzlar gibi Karadeniz’in kuzeyinden Anadolu’ya yerleşen Oğuz Türkleriydi. Gagauz ve Karamanlıların ilk yerleşim alanları, konunun tarihsel gerçekliğine delil olmaktadır. Dinsel açıdan Ortodoks Kilisesine bağlı olsalar dahi kullandıkları dil ve yaşam metaforu açısından Türk gelenek ve göreneklerine oldukça bağlıydılar. Milli Mücadele döneminde Karaman Türkleri Başpiskoposu Papa Eftim, Türkiye Cumhuriyeti yanında yer alarak Rum Ortodoks Kilisesinden bağımsızlığını ilan etmiş ve İstanbul’da halen aktif olan Türk- Ortodoks Kilisesini kurarak Rum merkezli inanç sistemden ayrılmak istemiştir.   

Papa Eftim TBMM önünde konuşma yaparken.
1922

Nüfus 

Karamanlıların birçoğu, Yunanistan ve Türkiye arasındaki 1923 nüfus değişimi sırasında yurtlarını terk etmek zorunda kaldı. İlk tahminler Orta ve Güney Anadolu’dan gönderilen Ortodoks Hıristiyanların sayısını 100.000’e kişi kadar olduğudur. [16] Bununla birlikte, Karamanlıların değişim sırasında 400.000 civarında olduğu düşünülmektedir. [17]

Yunanistan’ın eski başbakanı Karamanlis’in kökleri de Karaman Türküdür.

Kültür  

 14. yüzyıldan 19. yüzyıla kadar, edebiyatta bir patlama yaşadı. Karamanlı yazarları özellikle felsefe, dini yazılar, romanlar ve tarihi metinlerde oldukça üretken oldu.  

Kaynaklar  

  1. Julia Krivoruchko Karamanli – Genizah’ta yeni bir dil çeşidi: TS AS 215.255 http://www.lib.cam.ac.uk/Taylor-Schechter/fotm/july-2012/index.html
  2. Vryonis, Speros. Bizans, Selçuklu ve Osmanlı Araştırmaları: Yeniden Basım Çalışmaları . Undena Yayınları, 1981, ISBN  0-89003-071-5 , s. 305. “Karamanlides’in kökenleri uzun süredir tartışılıyor, bu konuda iki temel teori var. Birine göre, Ortodoks olarak kalmasına rağmen dilsel olarak Türkleştirilen Yunanca konuşan Bizans nüfusunun kalıntıları. teorisi, aslen Bizans imparatorlarının Anadolu’ya yerleştikleri ve Türk fetihlerinden sonra dillerini ve Hıristiyan dinlerini koruyan Türk askerleri olduklarını iddia ediyor … “
  3. Dawkins, RM 1916. Küçük Asya’da Modern Yunanca. Silly, Kapadokya ve Pharasa lehçesi üzerine bir çalışma. Cambridge: Cambridge Üniversitesi Yayınları.
  4. Tatarlı, İbrahim (2003). “YÜZYILLARDA BULGAR BOYLARI VE BEYLİKLERİ, ONLARIN ANADOLU SELÇUKLULARI İMPARATORLUĞU VE KARAMAN BEYLİĞİ İLE İLİŞKİLERİ”.  Bulgaristan’da Türk halk kültürü ve edebiyatının bazı ana sorunları, Türk kökenli . s. 88-102. Ortodoks hristiyanlık olan “Karamanlı” olarak nitelendirilen oymaklar da Türk Bulgarlarındandır.
  5. Asım, Necib, “Anadolu’da Bulgarlar,” İkdam, no. 8842 (25 Safar 1340 / ekim 28, 1921), s.4
  6. Венедикова, Катерина (1998). Болгарите – Мала Азия: От древността до наши дни . Michigan üniversitesi. ISBN 9789548638128Особено ценни са бележките в Неджип Асъм втората половина tarafından yazılmıştır. Той отбелязва, че “може с основание да се мисли, че ортодоксите, които днес се намират по онези места (от Бейшехир до Коня, бел. К.В.) и говорят турски език, са остатъци, продължение от онези българи. Асъм подчертава нещо много важно, което не е писано от други изследвачи, нито пък става ясно от текста на “История на Караман”, като изключим името на кралицата на българите от Бейшехир до Коня , Катерина, в приложението към разширения турски вариант на летописа, което говори за християнски произход: езикът на тези българи е славянски, а тяхната религия – християнска.
  7. Венедикова, Катерина (1998). Мала Азия: Болгарите: От древността до наши дни. Michigan üniversitesi. ISBN 9789548638128 . 
  8. Венедикова, Катерина Иванова (1998). Мала Азия: Болгарите: От древността до наши дни. Michigan üniversitesi.  ISBN 9789548638128 .  “Татарлъ допълва, че за българите разказват епически, литературни, летописни и документални извори (с.394). В Малоазииската българска държава били включени християнски славянизирани, тюркоезични българи, къпчаци, кумани и др. За съжаление, авторът не навсякъде посочва източниците за сведенията, които дава, и за заключенията си (като например за град Булгар и за славянизираните българи) adlı diğer 
  9. Венедикова, Катерина. Българи, Сарменци и караманци в Средновековна Мала Азия . За произхода на българите в Южен Анадол са изказани предимно предположения , а категоричните твърдения за славянския език и християнската религия на тези българи в повечето случаи не се подкрепят от изследователите с позоваване на конкретен извор .
  10. Шишманов, Димитър (2001).  Необикновената история на малоазийските българи (2 ed.). София: Пони. s. 13-18.
  11. Ezik i literatura (4 baskı). Michigan Üniversitesi: Druzhestvo na bŭlgaristite. 1987.С други думи, трака-трука са били етнографска група сред караман- ците, която дълго време е запазвала и писмения си българка тоан 18 18 18 18 (18 (18) Такива са били караманците в днешното село Караманци, Хасковско, които са ислямизирани преди столетия19, и т. нар. зъхненски “турци-християни”, които напълно са изоставили тюркско-българския вариант на езика си за сметка на българския език. По времето на В. Кънчов старците били двуезични, а младите говорели единствено български20. И при тях, както при трака-трука, българската езикова традиция е твърде силна. Така например погърчените тюркско- езични росиловци (от с. Росилово, Зъхненско) продължават да пеят български песн и21. А що се отнася до българското историческо присъствие в западните части на Византийската и Османската империя,
  12. Spisanie Isoricheski Öncelikli. 1990. Görelev, Bojan. Küçük Asya’daki Bulgarlar ve köyleri.(XII- XX c’nin ilk çeyreği), s. 55 “били колонизирани през 1924 г. бежанци, говорещи смесен славяно-тюркски език. 990 gün önce. “adlı kullanıcıdan 990
  13. Mackridge, Peter. Yunanistan’da Dil ve Ulusal Kimlik, 1766-1976 , Oxford, 2009, ISBN 0-199-59905-X , s.65. 
  14. “Anadolu’nun Ortodoks Topluluğu: Karamanlılar” . beyaztarih.com (Türkçe) . Erişim tarihi: 28 Aralık 2017 .
  15. Mateeva, Vanya. Gagauzit – oshte edin bozuldu . Akademichno izd-vo “Marin Drinov”. s. 35, 36. ISBN 9789544309909.
  16. Blanchard, Raoul. “Yunanistan ve Türkiye Arasında Popülasyon Değişimi.” Coğrafi İnceleme , 15.3 (1925): 449-56.
  17. Pavlowitch, Stevan K. Balkanların Tarihi, 1804-1945 . Longman, 1999, ISBN 0-582-04585-1 , s. 36. “Karamanlitler Türkçe konuşan Rumlar ya da ağırlıklı olarak Küçük Asya’da yaşayan Türkçe konuşan Ortodoks Hristiyanlardı. 1923’te Yunanistan ve Türkiye arasındaki nüfus alışverişinde 400.000’e ulaştılar.” 
Reklam (#YSR)