ABZU |
Abzu veya Apsu (Çivi yazısı ile: 𒍪 𒀊, (ZU . AB); Sümerce: abzu; Akadca: APSU ) Engür olarak da adlandırılan [1] yeraltı akiferlerinden gelen tatlı suyun tanrısal adıdır. Sümer ve Akad mitolojisinde dini bir öncül nitelik verilmiştir. Göller, kaynaklar, nehirler, kuyular ve diğer tatlı su kaynaklarının sularını Abzu’dan çektiği düşünülüyordu. Bu bağlamda, Sümer ve Akad mitolojisinde yeraltı dünyasının (Kur) ve yukarıdaki dünyanın (Ma) boşluk alanının altındaki ilkel denizden bahsetmiştir.
SÜMER KÜLTÜRÜNDE
Eridu’da Enki’nin tapınağı E-abzu (Abzu Tapınağı ya da derin suların evi) adıyla bilinirdi. [2] Bazı Babil ve Asur tapınaklarında bulunan kutsal su kaynakları “Apsu” veya “Abzu” olarak adlandırılmıştır.[3] Dinsel temsil bakımından İslam inancında camilerdeki abdest havuzları, Yahudi inancındaki mikvot, Hristiyan inancındaki vaftiz ile özdeştir.
SÜMER KOZMOLOJİSİNDE
Sümer tanrısı Enki’nin (Akad’da) insanoğlu yaratılmadan önce Abzu’da yaşamış olduğuna inanılıyordu. Karısı Damgalnuna, annesi Nammu, danışmanı Isimud ve bekçi Lahmu gibi çeşitli itaatkar yaratıklar da Abzu’da yaşıyordu.
TANRI BETİMLEMESİ
Abzu (APSU) bir Tanrı olarak tasvir edilmiştir. [4] Babil epik hikayelerinde, tatlı sudan oluşan ilkel bir varlıktı ve başka bir ilkel tanrı olan Tiamat’a yani bir tuzlu su yaratığına aşıktı. Enuma Elish başlar: “Tüm göklerin (yukarıdaki E-nu-ma E-lis) henüz yoktu ne de altındaki toprak, tatlı su okyanusu Apsu oradaydı, ilki, yaratıcısı ve tuzlu su denizi Tiamat, hepsini taşıdı; Hâlâ sularını karıştırıyorlardı ve henüz bir otlak arazisi, hatta bir sazlık bile oluşmamıştı.”
Bu, daha sonra Apsu’yu evren efendisini gasp etmek için öldüren genç tanrıların doğmasıyla sonuçlandı. Öfkeli Tiamat ilk ejderhaları doğurur, bedenlerini “kan yerine zehirle” doldurur ve hain çocuklarına savaş açar, ancak Fırtınalar tanrısı Marduk tarafından öldürülür ve cesedinden gökleri ve yeri oluşturur.
KAYNAKÇA
|
