SATIN ALMA GÜCÜ PARİTESİ
SAGP, Ülkeler arasındaki fiyat düzeyi farklılıklarını ortadan kaldırarak, farklı para birimlerinin satın alma gücünü eşitleyen değişim oranıdır.
- Mutlak SAGP: Bu yaklaşım Tek Fiyat Kanunu’na dayanmaktadır. Buna göre, A malının ABD’deki fiyatı 50 dolar ve Türkiye’de 1$ = 2 TL ise bu malın Türkiye’deki fiyatı;
PTR = 50 .2 = 100 TL olmalıdır.
PTR = PUS . E
Eğer A malının Türkiye’deki fiyatı 100 TL’den yüksek olursa, ürün ABD’den satın alınıp Türkiye’de satılır.
- Nispi SAGP: Kurların mutlak değeri yerine, kurlardaki nispi değişim dikkate alınmaktadır. Bu yöntemde bir ülkedeki kurun yüzde değişimi, o ülke ile yabancı ülkedeki enflasyon oranlarının farkına eşit olmaktadır.
| A ülkesindeki Kurun Değişim Yüzdesi = A ülkesinde Enflasyon – B Ülkesinde Enflasyon
|
- Parasalcı Yaklaşım: Bu yaklaşıma göre döviz kurları, para talebi ile para arzı arasındaki dengesizlikler tarafından belirlenmektedir. Para talebi sabitken para arzı artarsa tüketiciler ellerindeki fazla para ile döviz talep edebileceklerdir. Bu durumda artan döviz talebi, kurların da artmasına neden olacaktır.
- Portföy Yaklaşımı: Bu yaklaşıma göre bireylerin portföylerindeki döviz miktarına göre kurlar artıp azalacaktır. Bireylerin portföy oluşturmasındaki ana amaç riski dağıtmak istemeleridir. Risk almak istemeyen yatırımcılar portföylerinde daha az menkul kıymet, daha fazla para tutacaklardır. Bu durumda artan döviz talebi nedeniyle kurlar da artacaktır.
Big Mac Endeksi ve Ipod Endeksi: Big Mac endeksi, ilk kez 1986 yılında İngiliz ekonomi dergisi The Economist tarafından oluşturulmuş ve daha sonra sürekli tekrarlanmıştır. Bu yaklaşımda mal sepeti içinde dünyanın birçok ülkesinde satılan McDonald’ın Big Mac’i tek ürün olarak alınmaktadır. Big Mac maliyetinin dünyanın her yerinde aynı olduğu varsayımıyla her ülkedeki Big Mac fiyatları ile cari döviz kuru karşılaştırılmakta ve buna göre ülke parasının aşırı ya da eksik değerli olduğu yargısına ulaşılmaktadır.
