PİYASA DENGESİ Dr. Öner ÖZ Bir piaysada arz ve talebe oluşacak piyasa dengesi, bu iki unsurun birbirine eşitlenmesi anlamına gelmektedir. Yani arz ve talep eğrilerinin kesiştiği noktada, hem tüketicilerin hem de üreticilerin söz konusu malın piyasa fiyatı üzerinde uzlaşmaları, piyasa dengesini ifade etmektedir. Piyasa dengesini açıklamak için dinamik inceleme gerekmektedir
ARZ VE TALEP Dr. Öner ÖZ Mikro ekonomi teorisinde, Alfred Marshall ve Leon Walras tarafından geliştirilen arz ve talep arasındaki karşılıklı dengeye dayanan ekonomi modeli, rekabet içindeki piyasalardaki ürünlerin fiyatlarını ve satışlarını tanımlamak, açıklamak ve tahmin etmek için önemli bir modeldir. Bu model sadece önemli görülen stilize edilmiş gerçekleri inceleyip
Kayıtsızlık (Farksızlık – Eş fayda) Eğrisi Dr. Öner ÖZ Üzerindeki her noktasında aynı toplam faydayı sağlayan farklı tüketim bileşimlerini ifade eden noktaların oluşturduğu eğriye kayıtsızlık eğrisi (Eş-fayda eğrisi, farksızlık eğrisi) adı verilmektedir. Kayıtsızlık eğrileri üzerindeki her noktasında farklı tüketim miktarları olmasına rağmen elde edilen toplam fayda düzeyinin değişmeyeceğini
Homoeconomicus Dr. Öner ÖZ İktisat biliminin temellerine göre bireyler kendi faydalarını maksimize etme çabası içinde daima rasyonel davranışlar sergilemektedirler. Bu teoriyi kavramsal olarak temsil eden rasyonel bireye ise literatürde Homoeconomicus adı verilmektedir. İktisadi akılcılık olarak da adlandırılan bu bireyin temel varsayımları ise şu şekildedir: Tam bilgiye sahip olma: Faydasını
Marjinal Teknik İkame Oranı Dr. Öner ÖZ Belli bir harcama bütçesine sahip bir firmanın bu harcama kısıtı altında üretim yapması durumunda ve üretimde emek (L) ve sermaye (K) gibi iki farklı girdi kullanılması durumunda girdilerden birisinin kullanımını 1 birim artırabilmek için diğer girdiden ne miktarda vazgeçileceğini gösteren orandır. Marjinal teknik
Marjinal İkame Oranı Dr. Öner ÖZ Belli bir harcama bütçesine sahip ve iki mal tüketmek durumunda olan bir tüketicinin mallardan birisinin tüketimini 1 birim artırdığında diğer maldan ne miktarda vazgeçileceğini gösteren orandır. Marjinal ikame oranı İngilizce “Marginal Rate of Substitution” şeklinde ifade edilmektedir. Bu nedenle iktisat literatüründe MRS şeklinde sembolize
Marjinal Dönüşüm Oranı Dr. Öner ÖZ Bir ekonomide iki mal üretildiği bir durumda mallardan birisinin üretimi 1 birim artırıldığında diğer maldan ne miktarda vazgeçileceğini gösteren orandır. Marjinal dönüşüm oranı ingilizce “Marginal Rate of Transformation” şeklinde ifade edilmektedir. Bu nedenle iktisat literatüründe MRT şeklinde sembolize edilmektedir. X ve Y gibi iki
Gossen Yasası Dr. Öner ÖZ Kardinal fayda kuramının en önemli temsilcilerinden birisi olan Gossen, bu kurama çok önemli katkılarda bulunmuştur. Kendi adıyla anılan ve iktisat literatürüne geçen iki öknemli yasa geliştirmiştir. Bunlardan birisi “Azalan Marjinal Fayda Yasası” olarak bilinen I.Gossen Kanunu’dur. Grafikte de görüldüğü gibi, tüketilen mal miktarı arttırıldıkça elde
FAYDA KURAMI (FAYDA TEORİSİ) Dr. Öner ÖZ Fayda: Tüketicilerin mal ve hizmet tüketmeleri sonucunda elde ettikleri tatmin düzeyidir. İngilizce “utility” kelimesinden gelen fayda kavramı iktisat literatüründe “U” harfi ile sembolize edildiği gibi, fayda ölçü birimi olarak da “util” ifadesi kullanılmaktadır. Toplam Fayda (TU): Bir malın tüm birimlerinin tüketilmesi sonucunda ulaşılan
ÜRETİM OLANAKLARI EĞRİSİ (ÜRETİM OLANAKLARI EĞRİSİ) Dr. Öner ÖZ Bir ekonomide belli bir dönemde teknoloji ve üretim faktörleri sabit iken ekonomideki mevcut imkanlar ile üretilebilecek maksimum mal bileşimlerini gösteren eğriye “Üretim İmkanları Eğrisi” adı verilmektedir. Burada bahsedilen ekonomideki mevcut imkanlar, sahip olunan emek, sermaye ve doğal kaynaklar gibi üretim faktörlerini