HEYET-İ TEMSİLİYE
23 Temmuz 1919 senesinde Erzurum’da yapılan kongrede ve 4 Eylül 1919 senesinde Sivas’ta yapılan kongrelerde kurulan ve 23 Nisan 1920 Ankara Meclis’inin açılışına kadar olan süreçte, Milli Mücadelenin karar mekanizması görevini alan kurul.
Erzurum Kongresi’ni organize eden Doğu Anadolu Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti’nin merkez yürütme kurulu olan Heyet-i Temsiliye, Mustafa Kemal (Atatürk) Paşa, Hüseyin Rauf (Orbay) Bey, İzzet Bey, Servet Bey, Bekir Sami Bey, Hacı Musa Bey, Sadullah Efendi, Raif Efendi, Şeyh Fevzi Efendi’den oluşmaktaydı ve on sekiz gün görev aldı.
Sivas Kongresi’nde Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk cemiyeti adı altında birleşen bütün ulusal direniş hareketlerinin birleşmesi ile yeni Heyet-i Temsiliye oluştu. Bu heyet ise Mustafa Kemal (Atatürk) Paşa, Hüseyin Rauf (Orbay) Bey, Refet (Bele) Bey, İzzet Bey, Servet Bey, Bekir Sami Bey, Hacı Musa Bey, Kara Vasıf Bey, Mazhar Müfit (Kansu) Bey, Ömer Mümtaz Bey, Hüsrev Sami (Gerede) Bey, Hakkı Behiç Bey, Sadullah Efendi, Raif Efendi, Şeyh Fevzi Efendi’den oluşmaktaydı.
Sivas Kongresi’nde alınan kararlarla bu temsil heyetine, kongrelerde çizilen sınır ve amaçlar doğrultusunda her türlü siyasi ve idari karar alma yetkisi, gerektiğinde geçici yönetim kurma ve idarecileri seçme yetkileri verilmişti. Ayrıca genişletilmiş toplantılarla ulusal uyanışın yayılması ve örgütlenmesi, İstanbul Hükümeti ile iletişim, bürokrasinin yönetilmesi, bir takım genel kuralların konması ve uygulanması konularında kararlar almak konularında da yetkilendirilmişti.
Karar alma, yürütme ve denetleme gibi birçok yetkinliği barındırdığı için zaman zaman “fiili hükümet, geçici hükümet ve kamu selameti komitesi” gibi adlarla da tanımlanmıştır.
Heyet-i Temsiliye‘nin bir araya gelip kararlar alması çeşitli nedenlerden dolayı zorlaşınca Mustafa Kemal Paşa, Temsil adına kararlar alıp yürütmüştür.
Heyetin başarıları İstanbul hükümetini zorda bırakmış ve işgal kuvvetlerine yakın olan Damat Ferit Paşa istifa etmek zorunda kalmış yerine Ankara hükümetine ılımlı bakan Ali Rıza Paşa hükümeti gelmiştir.
Heyet-i Temsiliye’nin, 23 Nisan 1920 tarihinde Meclisin açılmasıyla görevi sonlanmıştır.
