BAHRİYE ÜÇOK
 1919 (Trabzon)– 6 Ekim 1990(Ankara)

Bahriye Üçok, 1919 yılında Trabzon’da doğdu. İlk ve ortaokulu Ordu’ da, Liseyi İstanbul Kandilli Kız Lisesi’nde tamamladı. Yüksek öğrenimini Ankara Üniversitesi Dil, Tarih ve Coğrafya Fakültesi Ortaçağ Türk-İslam Tarihi bölümünde yaptı. Bahriye Üçok aynı zaman diliminde Devlet Konservatuvarı Opera bölümünde de okudu. Mezuniyeti sonrası Samsun ve Ankara’da 11 yıl lise öğretmeni olarak görev aldı. 

1953 yılında Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi’nde öğretim görevlisi olarak göreve başladı. 1957 yılında Doktor, “İslam Devletlerinde Kadın Hükümdarlar” adlı tez çalışmasıyla 1964 yılında doçent olan Üçok, fakültenin ilk kadın akademisyeni olmuştur. Kuran merkezli olmak kaydıyla yorumladığı, çağdaş ve hoşgörü temelli din anlayışı nedeniyle tehditler almaya başladı ve bu nedenle bir süre akademik çalışmalarına ara vermek zorunda kaldı.

Bahriye Üçok, 1971 yılında dönemin Cumhurbaşkanı Cevdet Sunay tarafından senatör seçilerek Cumhuriyet Senato divan üyesi olarak beş yıl görev yaptı.

Arapça, Farsça ve Fransızca bilen Bahriye Üçok; 1977 yılında CHP üyesi oldu. 12 Eylül ihtilalı sonrasında, 1983 yılında kurulan Halkçı parti kurucuları arasında yer aldı ve Ordu milletvekili olarak meclise girdi.  1986 yılında Halkçı Partinin, Sosyal Demokrat Halkçı Parti olarak birleşmesinden sonra bu partinin üyesi ve 1990 yılında da parti meclis üyesi olarak seçildi.

1988 yılının Kasım ayında TRT kanalında konuk olarak katıldığı bir programda, örtünme ve oruç üzerine yaptığı söylemler sonrasında tepki ve tehditlerin merkezinde oldu.

Kızı Kumru Üçok, 1990 yılının 6 Ekim günü, Bahriye Üçok adına gönderilmiş paketi kargodan alıp eve getirmiş ve sonrasında, Bahriye Üçok’un paketi açmasıyla beraber pakete saklanmış olan bomba patlamıştır. Kolu kopan ve ağır yaralanan Bahriye Üçok, Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi’ne kaldırılmış olsa da yaşamını yitirmiştir.  

Cenazesi, 9 Ekim günü Maltepe Camisinde kılınan cenaze namazı ardından, Karşıyaka Mezarlığına defnedilmiştir.

Saldırıyı İslami Hareket Örgütü üstlenmiştir.

Eserleri

• İslam’dan Dönenler ve Yalancı Peygamberler”, İlahiyat Fakültesi Yayınları, Ankara, 1967.
• İslam’dan Dönenler ve Yalancı Peygamberler”, Millî Eğitim Basımevi, İstanbul, 1981.
• İslam’dan Dönenler ve Yalancı Peygamberler Hicri 7. – 11. Yıllar”, Cem Yayınevi – İslam Araştırmaları, İstanbul, 1996.
• İslam Devletinde Kadın Hükümdarlar”, Türk Tarih Kurumu Basımevi, Ankara, 1965.
• İslam Devletlerinde Türk Naibeler ve Kadın Hükümdarlar”, Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları – İslam Tarihi, Ankara, 1981.
• İslam Devletlerinde Türk Naibeler ve Kadın Hükümdarlar”, Bilge Kültür Sanat, İstanbul, 2011.
• Atatürk’ün İzinde Bir Arpa Boyu”, Cem Yayınevi, İstanbul, 2000.
• Şeriat Sarmalında Türkiye”, Cumhuriyet Kitapları – Siyasal Bilimler, İstanbul, 2010,
• İslam Tarihi Emeviler Abbasiler (Bilim ve Kültür Esereri Dizisi MEB. Ankara 1983)

Çeviri:

Ortaçağda Müslümanların Günlük Yaşayışları- Aly Mazahéri