Coomart Bökönbayev

(1910 – 1944)

            Ünlü Kırgız şairi ve dram yazarı Coomart Bökönbayev, 16. Mayıs 1910 tarihinde Oş ilinin Toktogul ilçesine bağlı Mazar-Say köyünde doğdu. Ailesini daha küçükken kaybetti. 1924’ten 1926’ya kadar Calal-Abad’ın yakınındaki Kök-Art yetimler yurdunda eğitim gördü. 1926’dan 1931’e kadar, önce Oş şehrinde, sonra Bişkek şehrindeki Pedogojik Yüksek Teknik Okullarda okudu. 1933’ten 1935 kadar Moskova’daki Kominist Gazetecilik Enstitüsünde tahsil yaptı. 1931-1933 yıllarında Kızıl Kırgızistan gazetesi redaksyonunda şube başkanlığını, 1935-1941 arasında da Leninçil Caş gazetesinin editörlüğünü, Sovettik Adabiyat cana Iskusstvo dergisinde başteditörlüğü üstlendi. “Cer Algan Kedeylerge (Toprak Alan Fakirlere)” adlı Ilk şiiri 1927 senesinde yayımlandı. Onun yaratıcılığında en önemli rolü teşkil eden eser 1935 ‘te basılan “Altın Kız” adlı manzumesidir. Onun “Emgek Tölü (Emek Dölü)”, “Ak Altın menen Kara Altın”, “Dobulbas (Davul)”, “Toktogul”, “Baldar üçün Irlar (Çocuklar için Şiirler)” gibi eserleriyle halka tanınmıştır. Coomart Bökönbayev Rus klasiklerinden A. S. Puşkin’in, M. Y. Lermantov’un, A.A. Nekrasov’un, B.B. Mayakovskiy’in birçok eserini Kırgızcaya çevirdi. Şair, görevi sırasında 1 Haziran 1944 tarihinde trafik kazasında vefat etti. Onun ismiyle ülkenin değişik yerlerinde okul, yüksek okul, sokak, cadde, köy ve çeşitli yerlerle isimlendirildi.

ESERLERİ 

Altın Kız, Manzume,  1933

Emgek Tölü (Emek Dölü), Şiir kitabı,  1933

Ak Altın menen Kara Altın, Şiir kitabı,  1934

 Dobulbas (Davul), Şiir kitabı,  1935

 Altın Kız, Manzume ve şiirler,  1934

 CoomartınIrları (Coomart’ın Şiirleri),  1936

 Komuz (Kopuz),  1938

 Altın Kız, Manzume,  1938

 Ayçürök, 6 perdeli piyes,  1939

 Altın Kız,  1939

 Baldar üçün Irlar (Çocuklara Şiirler),  1939

 Kargaşa,  1939

 Toktogul,  1939

 Toktoguldun Ömürü, 1940

 Irlar (Şiirler),  1939

 Bürküt Tañşıdı (Kartal Öttü),  1941

 Şumkar Irı (Şungur Türküsü),  1942

 Acal menen Ar Namıs (Ecel ve Ar Namus), Manzume,  1943

Frunze Mektep, 1979

 Kagılayın Tuugan Cer (Gözünü Sevdigim Memleketim),  1943

 Çabuul (Saldırı), Yeni şiirler,  1944

 Irlar cana Poyemalar Cıynagı (Şiirler ve Manzumeler), 1946

 Çıgarmalarının Toluk Cıynağı: 2 tomduk (Tüm Eserleri II ciltte), 1950

 Çepten Erdin Küçü Bek (Hisardan Erin Gücü Daha Pektir), Şiirler, bafllar ve manzumeler, 1959

 Çıgarmalar (Eserler), 1960

 Ömür, Şiirler 1960

 Kırgızdın Ala-Toosu (Kırgız’ın Ala-Dağı), Şiir kitabı, , Frunze, Mektep, 1968

 Tandalgan Çıgarmalarının 2 Tomdugu (Seçmeler 2 Ciltte)1973

 Tandalmalar (Seçmeler), Şiirler ve manzumeler, 1980

 Torgoy menen Cagalmay (Çalıkuşu ve Atmaca), Seçmeler, Frunze, Mektep, 1983

 Toktogul (1939)

 ToktoguldunÖmürü (1939)