Malatya
| Malatya | |
|---|---|
|
İl & Büyükşehir |
|
 |
|
| Ülke | Türkiye |
| Bölge | Doğu Anadolu Bölgesi |
| Alt idari birimler |
Daraltılmış liste
|
| İdare | |
| • Belediye Başkanı | Selahattin Gürkan (AK Parti) |
| • Vali | Aydın Baruş |
| Yüzölçümü | |
| • Toplam | 12,146 km² (4.689 mil²) |
| Rakım | 977 m (3.205 ft) |
| Nüfus
(2015) |
|
| • Toplam | 772,904 |
| Zaman dilimi | UTC+2 (DAZD) |
| • Yaz (YSU) | UTC+3 (DAZD) |
| Posta kodu |
44000 |
| Alan kodu | (+90) 422 |
| Plaka kodu | 44 |
|
Resmî site www.malatya.bel.tr |
|
Malatya, Türkiye’de yer alan şehir ve ülkenin 81 ilinden biri. Ülkenin en kalabalık 27. şehri olan Malatya, 2016 itibarıyla 781.305 kişilik nüfusa sahiptir. Bölgenin Yukarı Fırat Bölümü’nde bulunur. Güney ve orta Anadolu bölgelerinin hemen hemen kesişme noktasında bulunması nedeniyle sosyal yapısı çeşitlilik ve zenginlik gösterir. İlk olarak Hitit döneminde kurulmuştur. O günden bugüne el değiştirerek yıkılıp yeniden yapılarak günümüze kadar gelmiştir.
Malatya, kayısı diyarı olarak bilinir. İlde yetişen kayısılar, dünya genelinde ünlüdür ve kuru kayısı üretiminin % 80’ini Malatya Ovası’nda bulunan kayısı bahçeleri sağlar. Büyükşehir yasası ile 2014 yerel seçimlerinin ardından büyükşehir statüsüne kavuşmuştur. Aynı zamanda Malatya 2 Cumhurbaşkanı çıkarmış tek şehirdir, bu kişiler, İsmet İnönü ve Turgut Özal’dır.
Etimoloji
Malatya’nın adı Kültepe tabletlerinde Melita olarak, Hitit tabletlerinde “Maldia” olarak geçmektedir. Malatya’nın isim kökü Hititçede bal anlamına gelen “melid”den türediği ve Hitit kitabelerinde “öküz başı ve ayağı” ile ifade edildiği belirtilmiştir. “Melit+ava” ise “bal ülkesi” anlamına gelmektedir.[7] Sonra bu isim “Meliddu”, “Melide”, “Melid”, “Milid”, “Milidia”, “Melitea” olarak kitabelerde geçmiştir. Malatya’yı ele geçiren Araplar, şehre “Malatiyye” ismini vermişlerdir. Türklerin Malatya’yı fethetmesiyle isim bugünkü halini almıştır ve 1923 yılında Türkiye Cumhuriyeti’nin kurulmasıyla ismi Malatya olarak resmileşti.
Eski çağ coğrafyacılarından Strabon, Malatya’yı, kesin olarak belirtmemekle birlikte, Kommagene sınırında Kapadokya Krallığı’nın (MÖ 280-212) on valiliğinden biri olarak göstermiştir.
Tarihçe
Genel tarih
Malatya, Doğu Anadolu Bölgesi’nin ve Fırat Nehri’nin en stratejik konumunda yer alan bir yerleşim yeridir. Bu konumu nedeniyle ilk yerleşmeler MÖ 6000’lere gitmektedir.[9] Ayrıca bölge önemli ticaret yolları üzerinden olduğundan dolayı sürekli savaşılmış bir yerdir. Sürekli iki devlet arasında çekişmelere neden olmuştur. Bu durum sonrası şehir her savaş sonrası yağmalanmış, savunma ve istilalardan korunmak için şehir merkezi 2 kez değişim geçirmiştir. Bu gibi nedenlerden dolayı Malatya’nın tarihinin araştırılması çok zordur.
Malatya’nın sınırları içerisinde birçok höyük bulunmaktadır. Bunlardan en eski yerleşmenin görüldüğü yer ve ayrıca Malatya’nın ilk yerleşim alanı olan Arslantepe Höyüğüdür. İlk yerleşim alanı suyun kenarına kurulmuş bir verimli tarım alanıdır. Yaklaşık 6000 yıl kullanıldı. Yaklaşık olarak 35250 m2‘lik bir alandır. Bugün ilk yerleşim yeri olan Arslantepe Höyüğü, Orduzu beldesinin Arslantepe mahallesinde bulunmaktadır.
Malatya’nın tarihi ana hatlarıyla dört büyük döneme ayrılabilir:
- Erken dönem
- İlk Anadolu Uygarlıkları
- Osmanlı dönemi
- Cumhuriyet dönemi
Arslantepe Höyüğü’de bulunan Hitit kralı, Tarhunva’nın Ankara’daki, Anadolu Medeniyetleri Müzesinde bulunan heykeli
Erken dönem
Malatya 5 milyon yıl önce denizdi. Hititler MÖ 2000 yıllarının başında bu bölgede hüküm sürmeye başlamışlardır. MÖ 1750 yıllarında Kuşsara Kralı Anitta, Anadolu’yu tek bir yönetim altında toplayarak siyasi birliği sağlamış ve Malatya’yı da bu birliğe dâhil etmiştir. II. Murşili, Muvattalli ve III. Hattuşili dönemlerinde Malatya, Hitit merkezine bağlı kalmıştır. Asur Kralı Sanherib (MÖ 705-MÖ 681) döneminde Asur egemenliğine giren Malatya, daha sonra Med ve Perslerin hâkimiyetine girmiştir.
MÖ 4. yüzyılda Makedonya Kralı İskender’in Anadolu’yu ele geçirmesinden sonra, Malatya Helenistik kültürün etkisinde kalmıştır. Bu tarihten sonra Malatya sırasıyla, Medlerin, Perslerin, Romalıların, Bizanslıların, Selçukluların egemenliği altına girmiştir.
İlk Anadolu uygarlıkları
Kuruluş ve isim itibarıyla başlangıçtan zamanımıza kadar büyük bir değişikliğe uğramadan gelen Anadolu şehirlerinden birisidir. Kültepe vesikalarında “Melita” şeklinde görülen Malatya’dan Hitit vesikalarında “Maldia” olarak bahsedilmektedir. Asur İmparatorluk devri vesikalarında ise Meliddu, Melide, Melid, Milid, Milidia olarak geçmektedir. Urartu kaynaklarında ise Melitea denilmektedir. Malatya kelimesinin Hititçe “bal” anlamına gelen “Melid”den türediği anlaşılmaktadır. Hitit hiyeroglif kitabelerinde Malatya şehri, bir öküz başı ve ayağı ile ifade edilmektedir.
Osmanlı dönemi
1515 yılından itibaren Osmanlı yönetimi altına giren Malatya, Harput Vilayeti’ne bağlı iken, Cumhuriyetle birlikte (20 Nisan 1924 Anayasası 89. maddesi ile) il olmuştur. İl olduktan sonraki ilk belediye başkanı, Hasanbey Caddesi’ne de ismi verilen son Osmanlı beyi Hasan Derinkök’tür.
Cumhuriyet dönemi
Malatya ili 1927-1931 yıllarında; Adıyaman, Kâhta, Arapgir, Akçadağ, Hekimhan, Pütürge ve Kemaliye (Eğin) ilçelerinden oluşuyordu. Toplam nüfusu 258.331 olup merkez nüfusu köylerle birlikte 56.528’di. Vali Mehmet Tevfik Bey, belediye başkanı Mehmet Naim Karaköylü idi. Belediye binası Emir Ahmedoğlu Hanı’ndaydı.
Şehirde Cumhuriyet Halk Partisi, Türk Ocağı, Türk Hava Kurumu, Kızılay kurumlarının birer şubesi bulunmaktaydı.
2012 yılında çıkarılan 6360 sayılı kanun ile Malatya’da sınırları il mülki sınırları olan büyükşehir belediyesi kuruldu ve 2014 Türkiye yerel seçimlerinin ardından büyükşehir belediyesi çalışmalarına başladı.
Coğrafya ve çevre
Coğrafi konum
Malatya, Doğu Anadolu bölgesinin batı bölümünde yer almaktadır. Doğuda Elâzığ (98 km) ve Diyarbakır (251 km), güneyde Adıyaman (185 km), batıda Kahramanmaraş (219 km), kuzeyde Sivas (245 km) ve Erzincan (363 km) illeri ile çevrilidir.Arazi yapısı
İl genelinde yer alan dağların başlıcaları Malatya Dağları, Nurhak Dağları, Akçababa Dağları, Yama Dağı iken, başlıca akarsular Söğütlü Çayı, Morhamam Çayı, Kuruçay, Tohma Suyu, Sultansuyu, Sürgü Suyu, Beylerderesi, Mamıhan ve Şiro Çayı’dır.
Ayrıca Beydağları’nın o muazzam görüntüsü, o uzantısı şehre ayrı bir güzellik katmaktadır. İl, İç Anadolu, Akdeniz, Doğu Anadolu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nin arasında tampon bir bölge olma özelliğini de taşımaktadır.
Malatya ili, deprem kuşağı bakımından ikinci büyük fay kuşağında yer alır. Bölgenin dağlık ve dinamik bir yer hareketliliğine maruz kalması sonucu depremler sık sık meydana gelir. Yani kıvrımlı bir arazi şekli yaygındır. Malatya’nın deniz seviyesinden yüksekliği 960 metredir (merkez).
İklim
Malatya ilinde karasal iklim koşulları hüküm sürer. Evvel çok çetin kış ayları yaşanıyor olsa da, Malatya’daki su potansiyeli sebebiyle son yıllarda inşa edilen barajlar il genelinde iklimi fazlaca yumuşatmıştır. Bölge iklim koşullarına göre oldukça ılıman bir iklim hüküm sürmektedir.
 Malatya iklimi  |
|||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Aylar | Oca | Şub | Mar | Nis | May | Haz | Tem | Ağu | Eyl | Eki | Kas | Ara | Yıl |
| En yüksek sıcaklık (°C) | 14,2 | 18,9 | 27,2 | 33,7 | 36,0 | 40,0 | 42,5 | 41,5 | 38,8 | 34,4 | 25,0 | 18,0 | 42,5 |
| Ortalama en yüksek sıcaklık (°C) | 3,4 | 5,6 | 11,7 | 18,5 | 23,9 | 29,6 | 34,0 | 33,8 | 29,1 | 21,3 | 12,5 | 5,6 | 19,0 |
| Ortalama sıcaklık (°C) | −0,1 | 1,5 | 6,8 | 13,1 | 18,1 | 23,2 | 27,4 | 27,1 | 22,4 | 15,4 | 7,7 | 2,2 | 13,7 |
| Ortalama en düşük sıcaklık (°C) | −3 | −2 | 2,3 | 7,7 | 11,9 | 16,3 | 20,0 | 20,0 | 15,6 | 10,0 | 3,9 | −0,6 | 8,5 |
| En düşük sıcaklık (°C) | −19,2 | −21,2 | −13,9 | −6,6 | 0,1 | 4,9 | 10,0 | 10,9 | 5,7 | −1,2 | −12 | −22,2 | −22,2 |
| Ortalama yağış (mm) | 40,9 | 38,0 | 50,9 | 56,4 | 48,6 | 18,2 | 1,9 | 1,5 | 6,9 | 36,7 | 42,1 | 40,5 | 382,6 |
| Kaynak: Meteoroloji Genel Müdürlüğü | |||||||||||||
Akarsular ve göller
Orduzu-Pınarbaşı gölleri meşhurdur; piknik ve dinlenme merkezidir. Ayrıca Fırat’ın büyük bir bölümü de Malatya’nın doğusundan geçmektedir. Pütürge ilçesinin Şiro Çayı da meşhur akarsularındandır ve bu akarsu balığıyla ünlüdür.
Bitki örtüsü
Malatya il topraklarının % 54’ü çayır ve meralarla, % 31’i ekili ve dikili arazi ile kaplıdır. Ormanı azdır, ormanlık alanı % 10’dur. Geniş Malatya Ovası, bozkır görünümündedir. Akarsu çevreleri orman gibi uzayan kayısı bahçeleri ile kaplıdır. Malatya Toroslarında en çok meşe, vadi yamaçlarında ardıç ağaçlarına rastlanır. Platolar çayır bakımından zengindir.
Malatya alüvyal topraklar
Bu topraklar, akarsular tarafından taşınan, depolanan materyaller üzerinde oluşan genç topraklardır. Üzerlerindeki bitki örtüsü iklime bağlıdır. Bulundukları iklime uyabilen her türlü kültür bitkisinin yetiştirilmesine elverişli ve üretken topraklardır.
Alüvyal topraklar Malatya ilinde daha çok Fırat Nehri ile Tohma Çayı boyunca uzanmaktadır. Toplam alanları 20.236 hektardır. Bunun 19.703 hektarı birinci sınıf, 442 hektarı yetersiz drenajlı ve ikinci sınıf, 95 hektarı ise kötü drenajlı üçüncü sınıf arazilerden oluşmaktadır.
Malatya bazaltik topraklar
Bu topraklar genellikle orta derin veya sığdır. Ağır killi topraklardır ve profilleri iyi gelişmemiştir. Malatya’da bu topraklar Kürecik bucağının batısında ve güneyinde ve Arapgir ile Arguvan arasında bulunurlar. 75.080 hektarlık ölçümleri ile ilde % 6,1′lik yer tutan Bazaltik toprakların %26’sı toprak işlemeli tarıma uygundur. %66′lık kısmı meradır.
Nüfus
Malatya İl Nüfusu: 781.305’tir (2016). İlin yüzölçümü 12.259 km²’dir. İlde km²’ye 64 kişi düşmektedir. (Yoğunluğun en fazla olduğu ilçe: 321 kişi ile Battalgazi’dir) İlde yıllık nüfus artış oranı %1,09 olmuştur.
2016 yılında TÜİK verilerine göre 13 İlçe ve belediye, bu belediyelerde toplam 717 mahalle bulunmaktadır.
| Malatya il nüfus bilgileri | ||||
|---|---|---|---|---|
| Yıl | Toplam | Sıra | Fark | Şehir – Kır |
| 1965 | 452.624 | 27 |
%32 147.040 305.584 %68 |
|
| 1970 | 510.979 | 29 | %13 |
%35 179.647 331.332 %65 |
| 1975 | 574.558 | 27 | %12 |
%37 215.250 359.308 %63 |
| 1980 | 606.996 | 25 | %6 |
%40 241.560 365.436 %60 |
| 1985 | 665.809 | 29 | %10 |
%46 307.623 358.186 %54 |
| 1990 | 702.055 | 28 | %5 |
%54 379.188 322.867 %46 |
| 2000 | 853.658 | 24 | %22 |
%59 499.713 353.945 %41 |
| 2007 | 722.065 | 29 | -%15 |
%64 462.569 259.496 %36 |
| 2008 | 733.789 | 29 | %2 |
%67 492.411 241.378 %33 |
| 2009 | 736.884 | 29 | %0 |
%64 468.310 268.574 %36 |
| 2010 | 740.643 | 29 | %1 |
%65 480.144 260.499 %35 |
| 2011 | 757.930 | 28 | %2 |
%66 498.588 259.342 %34 |
| 2012 | 762.366 | 28 | %1 |
%66 504.793 257.573 %34 |
| 2013 | 762.538 | 28 | %0 |
%100 %0 |
| 2014 | 769.544 | 27 | %1 |
%100 %0 |
| 2015 | 772.904 | 27 | %0 |
%100 %0 |
Güncel Nüfus Değerleri Tablosu (2018):
Malatya il nüfusu: 797.036 (2018 sonu). İlin yüzölçümü 12.259 km2‘dir. İlde km2‘ye 65 kişi düşmektedir. (Yoğunluğun en fazla olduğu ilçe: 320 kişi ile Yeşilyurt’tur) İlde yıllık nüfus artış oranı %1,32 olmuştur.
01 Şubat 2019 TÜİK verilerine göre 13 İlçe ve belediye, bu belediyelerde toplam 717 mahalle bulunmaktadır.
Nüfus artış oranı en yüksek ve en düşük ilçeler: Hekimhan (% 36,64)-Battalgazi (-% 3,66)
| İlçelerin Nüfusu ve Artış Oranları-Belediye, Mahalle, Köy Sayıları-Şehir ve Köy Nüfusları ve Oranları-Km2 ye Düşen Kişi Sayısı | ||||||||||
| İlçe | Nüfus 2018 | N.Artışı % | Bel.Say. | Mah.Say. | Şehir nüfus | Köy Say. | Köy Nüfus | Şehirli % | Alanı km2 | Yoğunluk |
| Akçadağ | 35.359 | 35,69 | 1 | 77 | 35.359 | 0 | 0 | 100,00 | 1.118 | 32 |
| Arapgir | 10.868 | 7,51 | 1 | 63 | 10.868 | 0 | 0 | 100,00 | 987 | 11 |
| Arguvan | 8.157 | 10,98 | 1 | 49 | 8.157 | 0 | 0 | 100,00 | 1.096 | 7 |
| Battalgazi | 295.821 | -3,66 | 1 | 102 | 295.821 | 0 | 0 | 100,00 | 947 | 312 |
| Darende | 29.045 | 13,86 | 1 | 67 | 29.045 | 0 | 0 | 100,00 | 1.482 | 20 |
| Doğanşehir | 39.454 | 2,11 | 1 | 39 | 39.454 | 0 | 0 | 100,00 | 1.364 | 29 |
| Doğanyol | 4.420 | 11,03 | 1 | 16 | 4.420 | 0 | 0 | 100,00 | 177 | 25 |
| Hekimhan | 22.867 | 36,64 | 1 | 65 | 22.867 | 0 | 0 | 100,00 | 1.514 | 15 |
| Kale | 6.100 | 18,84 | 1 | 28 | 6.100 | 0 | 0 | 100,00 | 237 | 26 |
| Kuluncak | 8.384 | 16,30 | 1 | 28 | 8.384 | 0 | 0 | 100,00 | 645 | 13 |
| Pütürge | 15.049 | 4,57 | 1 | 68 | 15.049 | 0 | 0 | 100,00 | 1.086 | 14 |
| Yazıhan | 16.673 | 30,96 | 1 | 33 | 16.673 | 0 | 0 | 100,00 | 653 | 26 |
| Yeşilyurt | 304.839 | -2,22 | 1 | 82 | 304.839 | 0 | 0 | 100,00 | 953 | 320 |
| Malatya | 797.036 | 1,32 | 13 | 717 | 797.036 | 0 | 0 | 100,00 | 12.259 | 65 |
Ekonomi
Malatya, ekonomik olarak bölgenin en gelişmiş şehridir. Ekonomi başlıca kayısıya dayanır. Malatya’da bulunan birçok kayısı fabrikası istihdam sağlar. Bunun yanında, tekstil fabrikaları ekonomiye can verir. Malatya’da iki organize sanayi bölgesi bulunmaktadır ve üçüncü organize sanayi bölgesinin altyapı ihaleleri tamamlanmıştır. Ayrıca Malatya’nın teşvik paketi kapsamında bazı büyük şirketler, bölgeye yatırım yapmışlardır. Buna Eczacıbaşı’nın yapım aşamasında olan nükleer tıp fabrikası örnektir. Ayrıca Malatya’da sanayi sitelerinde bulunan küçük işletmeler de Malatya ekonomisine can verir. İnönü Üniversitesi de ticaretin ve kentin büyümesinde etkili olmuştur. Malatya’da birden fazla hidroelektrik santralleri bulunmaktadır. Bunlardan biri Karakaya Barajı’ndadır.
Tarım
Tarım genelde Malatya Ovası’nda yapılır ve başlıca ürün kayısıdır. Dünyanın kayısı ihtiyacının yüzde 80’i Malatya’dan karşılanmaktadır. Dağlık kesimlerde küçük ve büyük baş hayvancılığı yapılmaktadır ancak şehrin ekonomisine fazla bir katkısı olmamakla birlikte damızlık koyun keçi yetiştiricileri birligi ve süt birliği ve damızlık sıgırcılık birligi de bulunmaktadır
Konum
Konum Bilgileri Tablosu
| Konum Bilgileri | |||||
| İlçe | Kuruluş Yılı | Alanı km² | Rakım mt. | Merkeze km | Ulaşan Yollar |
| Akçadağ | Cumh.önce | 1.118 | 1.056 | 38 |  -22=>44-53, 44-56 |
| Arapgir | Cumh.önce | 987 | 1.172 | 120 |  -18,  -05 |
| Arguvan | 1954 | 1.096 | 1.163 | 72 |  -01=>44-77 |
| Battalgazi | 1987 | 947 | 782 | 9 | -23, 44-29, 44-25 |
| Darende | Cumh.önce | 1.482 | 1.027 | 112 | -21, 44-80, 44-83 |
| Doğanşehir | 1946 | 1.364 | 1.225 | 59 |  -10=>44-52, 44-56 |
| Doğanyol | 1990 | 177 | 929 | 91 | -23=>44-25=>44-26 |
| Hekimhan | Cumh.önce | 1.514 | 1.122 | 85 | -09, 44-79 |
| Kale | 1990 | 237 | 729 | 42 | -23 |
| Kuluncak | 1990 | 645 | 1.276 | 116 | -09 (Hekimhan)=>44-79, 44-84 |
| Pütürge | Cumh.önce | 1.086 | 1.224 | 73 | -23=>44-25 |
| Yazıhan | 1990 | 653 | 828 | 43 | -09, 44-81 |
| Yeşilyurt | 1957 | 953 | 1.010 | 14 | -23, -01, 44-50 |
| Malatya | Cumh.önce | 12.259 | 970 | ||
| *Metropol İlçelerin merkeze uzaklıkları, kaymakamlık ile valilik arasındaki uzaklıktır. | |||||
Kültür
Malatya Kayısısı
Malatya, bölge için önemli bir kültür sanat merkezidir. Buna müze ve sonradan açılan alışveriş merkezi büyük ölçüde katkıda bulunmuştur. Ayrıca, devlet tiyarosunun açılması, kültür ve kongre merkezinin açılması, Malatya kültür ve sanatını önemli ölçüde değiştirmiştir.
Camiler
Malatya Merkez Mücelli Caddesinde caminin giriş kapısı üzerinde yer alan kitabesine göre yapımı1793 tarihli Yusuf Ziya Paşa Camii bulunmaktadır. Malatya merkezinde yaklaşık 100 yıllık tarihi olan bir cami bulunmaktadır. Adı Hacı Yusuf Taş Cami olan eser halk arasında Yeni Cami olarak bilinir. Son yıllarda restore edilmiştir. Bir diğer cami de Ulu Cami’dir.Ulu Cami’nin tarihi yedinci yüzyıla kadar uzanmaktadır. Ulu Cami’yi Araplar, Malatya ilimizin 8 km kadar kuzeyinde bulunan Battalgazi ilçesinde inşa etmişlerdir. Eski kaynaklardan öğrenilen bilgiye göre yıkılan Ulu Cami, Anadolu Selçuklu zamanında 1224 yılında yeniden inşa edilmiştir.
Müzeler
- Malatya Arkeoloji Müzesi (Kuruluş: 7 Mart 1971)
Arkeolojik alanlar
- Arslantepe Höyüğü (Orduzu belediye sınırları içinde bulunur): eski bir yerleşim bölgesi, ilk arkeolojik araştırmalar 1932’de Fransızlar tarafında yapılır. Bu alanda bir açık hava müzesi yapılması planlanıyor. Aslantepe Höyüğü’nde bugüne kadar birçok medeniyet yaşamıştır.Aslantepe höyüğü dünyada kurulan ilk yerleşim bölgelerinden biridir ve bugüne kardar 27 medeniyeti ağırlamıştır.
Mutfak
İçli köfte, analı kızlı, kayısı tatlısı, ekşili köfte, mercimekli köfte, kulak çorbası, tavşanlı yufka, kaburga dolması, tava, kâğıt kebabı, kalbur hurması, bilik, pirpirim cacığı, yapraklı köfte, kiraz yaprağı köftesi, saç kavurması, kürt sarması, ıspanaklı ekmek, baklalı pilav ve kömbe.
Turizm
Kentin ilçelerinden biri olan Battalgazi’de ise Selçuklular ve Osmanlılar döneminden kalma eserler bulunmaktadır. Devlet tiyatroları Malatya şubesinin açılmasıyla Malatya bölgedeki kültür alanında da önemli bir aşama kaydetmiş ve çevre illerden gelen sanatseverler sayesinde kültür turizmi önemli bir ivme kazanmıştır. Gürpınar Şelalesi de ülkemizdeki sayılı doğa harikalarından birisi ve turistlerin uğrak mekânlarındandır.
Spor
2018-2019 Sezonunda, Yeni Malatyaspor, süper ligi 5.sırada tamamlayarak, UEFA Avrupa Ligi ‘ne katılma hakkı elde etmiştir. BAL’daki 2 takımından Yeşilyurt Bld.spor, 3.lige çıkmıştır. Malatya BŞB SK‘nın Voleybol 1. ve 2. liglerindeki 2 takımı ve hentbol 2.ligdeki takımı küme düşmüştür. Voleybol bölgesel liginde 2 takımı yer almıştır.
Ziraat Türkiye Kupası’nda Yeni Malatyaspor, yarı finalde Galatasaray’a elenerek kupa 3.sü olmuştur.
Önemli spor tesisleri: Yeni Malatya Stadyumu (27.044), Malatya Spor Salonu (3.200), Atatürk Spor Salonu (1.500) ve Atletizm Pisti’dir.
Yönetim
İlçeler
|
|
Valilik
Malatya’nın ilk valisi Vehbi Bey’dir. Vehbi Bey’den bu yana ilde 39 vali idarede olmuştur. Şu an görevde olan yeni vali Ali Kaban’tır. Malatya Valiliği, 1925 yılında yapılan binada hizmet vermektedir. Bu bina Malatya’da bulunan İnönü Kapalı Çarşısı’nın üst tarafındadır.
Eğitim
Ülkenin önemli üniversitelerinden olan İnönü Üniversitesi başta olmak üzere birçok ilk ve ortaokul mevcut olup Fatih projesiyle birçok okula akıllı tahta ve öğrencilere verilen tablet bilgisayarlarla desteklenen eğitim modernizyasyonu tüm ülkede olduğu gibi Malatya eğitimine projenin ilk yılından büyük katkı sağlamıştır. Ayrıca 91.000 Dev Öğrenci Projesi ile daha da iyi eğitim verilmeye başlanan Malatya’da il halkının ihtiyaçlarını karşılayacak düzeyde okul vardır. Halkın eğitim düzeyi iyi derecededir.
Ayrıca ikinci bir üniversite ile ilgili çalışmalar başlamıştır.
Altyapı
Ulaşım
Şehir içi ulaşım
Malatya’da şehir içi ulaşım halk otobüsleri, dolmuşlar ve trambüsler ile yapılmaktadır. Trambüs; Malatya çevreyolu üzerinde MAŞTİ – İnönü Üniversitesi üzerinde kurulmuş olan elektrik ile çalışan 36 km uzunluğunda 55 adet istasyon bulunan bu istasyonlardan, 11 tanesi turnikeli 44 tanesi normal biniş istasyonu olan Maşti (Yeşilyurt belediyesinden) başlayarak Yeni Devlet Hastanesi, Köy Garajı, Emeksiz, Battalgazi Kavşağı, Tandoğan, Araştırma Hastanesi ve İnönü Üniversitesine kadar devam eden seyir hattı ile Türkiye’de ilk kez Malatya’ya kurulan toplu taşıma sistemidir.
Karayolu
Malatya’da karayolu ulaşımı TCK tarafından yapılan şehirler arası devlet yollarından sağlanmaktadır. Bu yollardan en önemlisi Kayseri’den gelen ve Elâzığ’a giden D 300 karayoludur. Bunun dışında Doğu Anadolu Bölgesi’ndeki konumundan dolayı üç bölgeye komşu kavşak noktasındadır. Bu nedenle her yöne açılan yolları vardır.Ayrıca uluslararası havalimanıyla Almanya’nın frankfurt ve diğer Avrupa şehirlerine ulaşım sağlanmaktadır. Her gün İstanbul, Ankara ve İzmir’e uçuş bulunmakla beraber yaz sezonlarında Antalya uçuşları mevcuttur.
Bu yollar:
- D 300, Kayseri – Malatya – Elâzığ, İç Anadolu Bölgesi – Doğu Anadolu Bölgesi
- D 850, Malatya – Adıyaman, Doğu Anadolu Bölgesi – Güneydoğu Anadolu Bölgesi
- D 875, Malatya – Sivas, Doğu Anadolu Bölgesi – İç Anadolu Bölgesi
- D 330, Malatya – Kahramanmaraş, Doğu Anadolu Bölgesi – Akdeniz Bölgesi
Havayolu
Malatya’da havayolu ulaşımı Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı tarafından Malatya Akçadağ da bulunan Erhaç Havalimanı ile sağlanmaktadır.
Demiryolu
Malatya’da demiryolu ulaşımı TCDD tarafından yapılan demiryolları ile sağlanmaktadır. Dört ilçede TCDD garı bulunmaktadır.
Bu ilçeler:
- Battalgazi
- Akçadağ
- Hekimhan
- Doğanşehir
Ayrıca demiryolu güzergahları:
- Malatya – Elâzığ
- Malatya – Sivas
- Malatya – Adıyaman
Malatya – Elâzığ demiryolu hattında bulunan Fırat demiryolu köprüsü Türkiye’nin en uzun köprüsü olmakla beraber önemi büyüktür.
Kardeş şehirler
Buhara, Özbekistan 
Batken, Kırgızistan 
Kahramanmaraş, Türkiye
