TEKNOLOJİK AÇIK TEORİSİ Dr. Öner ÖZ Bu teori Michael V. Posner tarafından 1961 yılında dış ticaret yazınına kazandırılmıştır. Bu teorinin dayandığı ana düşünce “Teknolojinin her yerde aynı olmadığı” ya da “tüm ülkelerin teknolojiye aynı şekilde ya da aynı anda sahip olamayacağı”dır. Bu nedenle teknolojiyi geliştirip ihraç eden bir ülkenin sahip
SİNGER-PREBİSCH TEZİ Dr. Öner ÖZ Alman iktisatçı Hans Singer ile Arjantinli Raul Prebisch 1960 yılında yaptıkları bir çalışmada Dünya ticaret hadlerinin az gelişmiş ülkelerin aleyhine seyrettiğini belirtmişlerdir. Az gelişmiş ülkelerin ihraç ürünleri genellikle tarımsal ürünler olup, ithal ettikleri ise sanayi ürünleridir. İhraç malları fiyatlarının, ithal malları fiyatlarına oranının küçülmekte olduğunu
YOKSULLAŞTIRAN BÜYÜME Dr. Öner ÖZ j.Bhagwati tarafından geliştirilmiştir. Dış ticaret hadlerindeki bozulma sonucu, ekonomik büyüme ülke refahını eskisinden daha düşük bir düzeye indirebilir. Teoriye göre bir ülke şiddetli bir dış ticaret politikası uygulayarak mevcut dış ticaret haddini ve tatmin düzeyini terketmeyi tercih etmiş ve yeni oluşan dengede eski dengeye göre
NİTELİKLİ İŞGÜCÜ TEOREMİ Dr. Öner ÖZ Keesing (1965), Leontief Paradoksu’nu açıklamada üçüncü bir üretim faktörüne ihtiyaç duyulduğunu belirterek bunun da işgücünün niteliği, diğer bir ifadeyle beşeri sermaye olduğunu belirtmiştir. Yetişkin (Nitelikli) İş Gücü Modeli’ne (Teorisi’ne) göre, ülkeler arasındaki ticaret yalnızca faktör donanımlarına (emek ve sermaye farklılığına) göre değil, nitelikli işgücü
VARLIK (MEVCUDİYET) MODELİ Dr. Öner ÖZ Varlık (Mevcudiyet Modeli) Irving Kravis modeli tarafından Leontief Paradoksu ile ortaya çıkan sonuçların değerlendirilmesine dayanmaktadır. Modele göre ülkeler, kendi ülkelerinde üretilmeyen ya da çok pahalıya üretilen malları ithal ederler. Buna göre ABD’nin ithal ettiği sermaye malları ya ülkesinde bulunmayan ya da yüksek maliyet gerektiren
LEONTİEF PARADOKSU Dr. Öner ÖZ Faktör donatımı teorisinin varsayımlarının aksine üretilen bir malın hangi sermaye – emek bileşiminden oluştuğunu tespit etmek çok zordur. Dolayısıyla bu teorem uzun süre test edilememiştir. Harvard Üniversitesi profesörü Wassily LEONTIEF, 1930’larda bir ülkede sektörler arasındaki ileriye ve geriye doğru olan bağlılıkları kantitatif olarak ölçmede kullanılan
Hollanda Hastalığı Dr. Öner ÖZ Bir ülkede bir sektörün eni şekilde büyümesi durumunda faktörlerin o sektöre kayması nedeniyle diğer sektörlerin daralmaya başlamasıdır. Reklam (#YSR)
Spesifik Faktör Teorisi Dr. Öner ÖZ Bir malın üretiminde kullanılan bir faktörün başka bir malın üretimine kayamaması yani bir faktörün herhangi bir mala sıkı sıkıya bağlı olmasıdır. Bu nedenle kısa dönemde üretim faktörleri hareketli değillerken uzun dönemde daha hareketlidirler. Reklam (#YSR)
Rybczinsky Teoremi Dr. Öner ÖZ Ülkenin üretim faktörü yapısındaki değişmelerin ülkenin üretim yapısını değiştireceğini açıklayan teoremdir. T.M. Rybczinsky, dünya ticaretinde payı küçük bir ülkenin üretim faktörlerinden birinin artması durumunda o faktörü yoğun olarak kullanan mal üretiminin (sektörün) genişleyeceğini, buna karşılık artan faktörü daha az kullanan mal üretiminin (sektörün) daralacağını göstermiştir.
METZLER PARADOKSU Dr. Öner ÖZ Gümrük tarifeleri ithalata rakip malların fiyatının ihraç malları fiyatına oranını yükselttiği sürece Stolper – Samuelson teoremi geçerli olur. Ancak büyük bir ülke ithalata tarife uygularsa, karşı ülke malı satmakta güçlükle karşılaşır ve pazarını kaybetmemek için fiyat kırma yoluna gidebilir. Bu durum tarife koyan büyük ülkede