ŞAMPUANIN HİKAYESİ

Günümüzde kullandığımız şampuan, hem kelime olarak hem de işlevsel olarak hayatımıza ne zaman girdi hiç merak ettiniz mi?

İngilizce’den dilimize geçen bir kelime olan champoo  aslında Hintçe bir kelime olup anlamı yoğurma veya ‘masajdır.

İnsanlar her zaman saçlarını ve vücutlarını yıkadılar, ancak kafa derisine ve vücuda terapötik masaj eşliğinde yıkama, Hindistan’dan  İngiltere’ye oradan da Avrupa’ya ithal edildi.

Şampuan’ kelimesi, 1800’lerin sonlarına kadar saç yıkama ile sınırlı modern anlamını almamıştı. 1860’lardan önce şampuanlama, banyodan önce sadece başın değil tüm vücudun terapötik masajını ifade ediyordu.

Hindistan’dan İngiltere’ye geçiş nasıl olmuştu?

Ataları Babür Şahlarının Simyacısı olan ve İngiltere’ye ilk yerleşen Hindistanlılardan olan Bengalli bir seyyah olan Sake Dean Muhammed hikayenin asıl kahramanıdır. 

1759 senesinde doğan Sake Dean Muhammed, Babür Şahlarına sabun ve şampuan yapan babasını kaybettiğinde henüz on yaşındaydı. O bölgede görev yapan İngiliz Yüzbaşısı Godfrey Evan Baker gözetiminde büyüdü. Bu süreçte hekimlik eğitimi aldı.

Sake Dean Muhammed 35 yaşında iken bir seyahatname hazırladı ve kitap Cengiz Han, Timur ve Babür Şaha övgülerle başlıyordu. 

1810 senesinde Londra’ya taşındı. Londra’nın ilk Hint Lokantasını açmış olsa da kısa sürede iflas etti. 

1814 yılında, Muhammed ve karısı Brighton’a geri döndüler ve günümüzde Queen’s Hotel’in işgal ettiği yerde İngiltere’deki ilk ticari “şampuanlama” buhar masör banyosunu açtılar.

Hint İlaçlı Buhar Banyosu (Türk Hamamı), birçok hastalığın tedavisi ve  tam rahatlama veren kağıt ile özellikle romatizma, felç, gut, sert eklem ağrıları, eski burkulmalar, topal bacaklar, eklemlerdeki diğer ağrıların giderilmesi konularında oldukça başarılı oldu. 

Bu başarı ile Kral IV George ve IV. William’ın dikkatini çekmeyi başarmıştı.

İngiliz bir Protestan olan Jane Daly ile evlenmelerine ciddi tepkiler olduğu için eşiyle beraber Londra’ya taşınmıştı. Bu evlilikten yedi çocuk olmuştu. Bu çocuklardan olan  Frederick, Brighton’da kurulan “Türk Hamamlarının” sahibi olarak işletti ve batı Avrupada Türk Hamamı kültürünü uzun yıllar taşıdı.

Sake Dean Muhammed, 1851 senesinin şubat ayında 91 yaşında öldüğünde modern şampuan kavramını ve kendisini dünyaya miras bırakmıştı.