Esad Naib (1900-1992 )

1900’de Kerkük’te doğdu. Tanınmış Naib ailesine mensuptur. Asıl adı Esad Necdet’tir Babası Hüseyin Efendi, dedesi Said Efendi’dir. İlk tahsilini mahalle mektebinde gördü. 1909’da Rüşdiye mektebine yazıldı. Burayı tamamladıktan sonra idâdî (lise) mektebine geçti. Bu okulun son sınıfında edebiyat kolunu seçti. Birinci Dünya Savaşı’nın Kerkük yöresinde de kızışması üzerine, 1917’de okulları kapatıldı. 1921’de öğretmenlik mesleğine başladı. Bu görevini 42 yıldan fazla sürdüren şair, Temmuz 1963’te emekliye ayrıldı. Daha sonra Bağdat’a yerleşti. 20 Mart 1992’de Bağdat’ta vefat etti ve cenazesi Kerkük’te ki aile mezarlığında toprağa verildi. Edebiyatla ilgisi öğrencilik yıllarında başlayan Esad Naib, Irak Türkmen edebiyatında yirminci yüzyılda yetişen en güçlü ve en verimli şairlerden biridir. Türkçeye hakimiyeti, konulara ince ve hisli yaklaşımı, şiirlerini, insanı bir çırpıda sarıveren sıcaklığa sahip kılmıştır. Duygulu ve içli dünyası, hayatın ve insanların iyi yanlarım görmeye çalışması ve tabiat güzelliklerini tasvir etmekte gösterdiği başarı, kendine has şiir dilini ortaya çıkarmıştır. Bu bakımdan lirik ve pastoral özelliği ile, Iraklı Türkmen şairleri arasında ilgi çekmiştir. Nitekim şiirlerinde acı ve üzüntü bile güzelleşmiş ve insana yaşama sevinci veren tabiat güzelliklerini büyük bir ustalıkla işlemiştir. Başlangıçta divan edebiyatına bağlı olan şair, daha sonra, şiir dilini ve anlayışını yenilemiş ve sadeleşme hareketine katılmıştır. En çok hece veznini benimseyen E. Naib, halk nazım türlerine ilgi duymuştur. Nesirde de başarı gösteren E. Naib, tatlı sohbetleri ile de edebiyat meclislerinin çok sevilen popüler bir şahsiyeti idi. Şiir ve yazılarını ilk olarak Necme, daha sonra Kerkük, Afâk, Beşir ve Kardaşlık gibi gazete ve mecmualarda yayımlamıştır.

Eserleri:

Kerkük Nükteleri, Bağdat, 1973

Zamanın Eli, Bağdat, 1985

Yapraklar, Bağdat, 1986.