Cevdet Sunay

10 Şubat 1899 ( Çaykara- Trabzon) – 22 Mayıs 1982 (İstanbul)

İlk Yılları

İlk ve orta öğrenimini Erzurum, Kerkük, Edirne ve Kuleli Askerî Lisesi’nde yaptı.

I. Dünya Savaşı sırasında, 1917 yılında subay adayı olarak eğitim kampına katıldı. Aynı yıl Filistin Cephesinde görev aldı. 1918 yılında Mısır’da İngilizlere esir düştü. Esaretten döndükten sonra, Kurtuluş Savaşı’na katılarak, Güney Cephesinde görev aldı. Sonradan Batı Cephesinde görevini sürdürdü.

1927 yılında Harp Okulu öğrenimini tamamladı. 1929 senesinde Atıfet hanımla evlendi ve üç çocuğu oldu.

1930 yılında Harp Akademisini bitirdi. Silahlı Kuvvetler ‘de çeşitli görevler almıştır. 1949 yılında Tuğgeneral rütbesine terfi etti. Tuğgeneral rütbesi ile 3. Zırhlı Tugay Komutanlığı ve Genelkurmay Hareket Daire Başkanlığı yapmıştır. 1952 yılında Tümgeneral rütbesine terfi etti. Tümgeneral rütbesi ile Genelkurmay Hareket Daire Başkanlığı ve 33. Tümen Komutanlığı görevlerinde bulundu. 1955 yılında Korgeneral rütbesine terfi etti. Korgeneral rütbesi ile 9. Kolordu Komutanlığı, Genelkurmay Hareket Başkanlığı ve Genelkurmay II. Başkanlığı görevlerinde bulunduktan sonra 1958 yılında Orgeneral rütbesine terfi etti. Orgeneral rütbesinde Genelkurmay II. Başkanlığı, Kara Kuvvetleri Komutanlığı görevlerini yürüttü. 2 Ağustos 1960 tarihinde Genelkurmay Başkanlığı görevine atandı. 15 Mart 1966 tarihinde kendi isteği ile emekli olmuş ve aynı yıl kontenjan senatörü seçildi.

Cumhurbaşkanlığı Dönemi

Cemal Gürsel’in rahatsızlığı sebebiyle görevden ayrılması üzerine, Cevdet Sunay 28 Mart 1966’da Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından Türkiye’nin beşinci Cumhurbaşkanı seçildi.

28 Mart 1973 tarihine kadar devam eden Cumhurbaşkanlığı zaman zaman sıkıntılı günler geçirdi. Cumhurbaşkanlığı süresinde, Süleyman Demirel, Nihat Erim ve Ferit Melen’in kurduğu hükümetlerle çalıştı.

Bu süreçte en uzun müddet hükümet başında kalan 27.10.1965 -19.03.1971 tarihleri arasında Başbakanlık yapan Süleyman Demirel’dir.

Demirel bu dönem için Sunay’ın ölümünden sonra: “Beş yıl, Cumhurbaşkanı Sunay ile rahat çalıştık. Birbirimizi anlıyorduk. Çankaya ile hükümet arasındaki bu uyum Türkiye’ye pek çok şey kazandırmıştır” demiştir.

Cevdet Sunay’ın Cumhurbaşkanlığı süresinde Türkiye siyasi ve toplumsal olarak çok hareketli günler geçirmişti.

Üniversitelerde öğrenci olayları ve dönem dönem üniversitelerin kapatılması, 1967 Kıbrıs olayları, CHP liderliğine Ecevit’in geçmesi, Yassıada Mahkemeleri tarafından yargılanıp mahkum edilen eski Cumhurbaşkanı Celal Bayar ve DP milletvekillerinin affı konusu, Boğaziçi Köprüsünün tamamlanması, İsrail Başkonsolosunun ve İngiliz Teknisyenlerin kaçırılıp öldürülmesi, İstanbul ve Ankara başta olmak üzere birçok şehirde bombalama ve silahlı saldırı eylemleri, 29 Nisan 1972 senesinde, Suat Hayri Ürgüplü’nün başbakanlığa getirilmesi ve 12 Mart muhtırası Cevdet Sunay döneminde akılda kalan olaylarıdır.

Yedi yıllık görev süresini 28 Mart 1973 tarihinde tamamladı ve cumhurbaşkanlığından ayrıldı.

Cevdet Sunay 22 Mayıs 1982’de 83 yaşında vefat etmiştir. Cenazesi, 28 Mayıs 1982’de törenle, Ankara Cebeci Asri Mezarlığında toprağa verildi. 6 yıl sonra, 30 Ağustos 1988’de, Büyük Zafer’in 66. yılı nedeniyle, Devlet Mezarlığına nakledilmiştir.

Reklam (#YSR)