ATATÜRK’E GÖRE TÜRK MİLLİYETÇİLİĞİNİN ÖZELLİKLERİ

Prof. Dr. Mehmet Saray

Bu izahlardan sonra Türk milliyetçiliğinin özelliklerini şöyle sıralayabiliriz:

1. Türk milliyetçiliğinde esas “milli karakter”in teşekkülü meselesidir. Ne üstün ırk nazariyesi, ne de azınlık ırkçılığı önemli değildir. Türk milliyetçiliği milli birlik ve beraberliğin sembolüdür. Atatürk bu hususta şunları söylemiştir: “Bugünkü Türk milleti siyasi ve içtimai camiası içinde kendilerine türlü yabancılık fikri propaganda edilmek istenmiş vatandaş ve milletdaşlarımız vardır. Fakat, mazinin ihmalkar devirlerin mahsulü olan bu yanlış isimlendirmeler, birkaç düşman aleti, mürteci, beyinsizden maada, hiç bir millet ferdi üzerinde elemden başka bir tesir hasıl etmemiştir. Çünkü, bu millet fertleri de umum Türk camiası gibi aynı müşterek maziye, tarihe, ahlaka, soya ve hukuka sahip bulunuyorlar… Diyarbakırlı, Vanlı, Erzurumlu, Trabzonlu, İstanbullu, Trakyalı ve Makedonyalı, hep bir ırkın evlatları, hep avnı cevherin damarlarıdır”. [1]

2. Türk millliyetçiliği dinci değildir. Türk milliyetçiliği dinci ve şeriatçı bir birliği düşünmez. Zira, vicdan hürriyeti ve tolerans Türk milletinin en büyük hasletlerindendir. Bu hasletlere sahip medeni Türk milleti, elbette iken dine yakışır bir olgunlukta hareket edecektir. Nitekim Atatürk bu hususu şöyle dile getirmiştir: “Bugün içimizde bulunan Hristiyan, Musevi vatandaşlar, mukadderat ve talihlerini Türk milliyetine vicdani arzuları ile rapttettikten (bağladıktan) sonra kendilerine yan gözle yabancı nazarı ile bakılmak, medeni Türk milletinin asil ahlakından beklenebilir mi?”. [2]

3. Türk milliyetçiliği sosyalist değildir. Türk milliyetçiliği, insan hak ve hürriyetlerini yok eden, mutlak eşitlik adına her türlü baskı ve terörü mübah gören, özel mülkiyete ve şahsi emeğe karşı düşman olan sosyalizme tamamiyle zıt bir düşünce şeklidir. Milliyetçilik prensibi sosyal adalete, devletin kutsallığına, kanunlar çerçevesinde ülke ekonomisini daima hak ve adalet içinde ileri götürmeye yer veren, vatandaşın kendi emeğinin mahsulü olan mülkiyete sahip olma yolunu güden bir görüştür. Atatürk’ün dediği gibi, Türk milliyetçiliği, komünizme ve kollektivizme kapalı olduğu gibi, Türk milletinin, menfaatleri birbirinden ayrı zümrelerden meydana gelmediğini, bilakis zümrelerin birbirlerinin ihtiyaçlarını tamamladığını kabul eder ve savunur.

Aynca, Türk milliyetçiliği, ülkede dil birliğine, din birliğine, milli tarih ve kültür şuuruna yer verdiği gibi, insani ve ahlaki değerlere, ferdi hürriyet ve haklara hürmet eden, demokrasiye candan bağlı ve ilmin ışığında ülke şartlarına göre bir karma ekonomi sistemi ile Türk milletinin kalkınabileceğine ve Atatürk’ün işaret ettiği “muasır milletler seviyesine ulaşma” hedefine varacağına inanır.

DİPNOTLAR

Atatürk, s. 535 -538 .
Atatürkçü s. 1 2- 1 3 .

KAYNAKLAR

Ağış, F. , Laiklik ve İslamda İnsan Hakları, Ankara 1976.
Ağırakça, A., İslami Devlet Düzeni , İstanbul 1978.
Altay, F. , “Dindar Atatürk”, Atatürk, Din ve Laiklik , İstanbul 1968.
Armağan, S., “Din, Vicdan Hürriyeti ve Laiklik”, Milli Eğitim ve Din Eğitimi, Aydınlarocağı’nın İlmi Semineri, İstanbul 1981, s. 177-199.
Arsal, S.M. , Türk Tarihi ve Hukuk, İstanbul 1947.
Arsan, N., Atatürk’ün Tamim, Telgraf ve Beyannameleri ( 1917- 1938), Ankara 1964.
Arslan, A., Darülfünun’dan Üniversiteye Geçiş, İstanbul 1995.
Atatürk, Din ve Laiklik , Belgelerle Türk Tarihi Dergisi yay., İstanbul 1968.
Atatürk’ün Ekonomi Görüşleri, K.K.K.’lığı Yay., Ankara 1982.
Atatürk’ün Söylev ve Demeçleri , 1-II, İstanbul 1945.
Atatürk, Genelkurmay Başk. ATASE yay., Ankara 1980.
“Atatürk”, mad., İslam Ansiklopedisi, C. I.
Atatürk, M. K., Nutuk, 1-II, Kültür Bakanlığı yay. İstanbul 1973 .
Atatürkçülük (Birinci Kitap) Atatürk’ün Görüş ve Direktifleri, Ankara, Genelkurmay Başk. Basımevi, 1982.
Barkan, Ö.L., “Kanun-Name”, mad. , İslam Ansiklopedisi, C. VI.
Barkan, Ö.L., Osmanlı İmparatorluğu ‘nda Zirai Ekonominin Hukuki ve Mali Esaslar, İstanbul 1943 .
Başgil, A.F. , “Din Hürriyeti”, Atatürk, Din ve Laiklik , İstanbul 1968.
Başgil, A.F., Din ve Laiklik , 3. baskı, İstanbul 1977.
Baysun, M.C., “Cemali” mad., İslam Ansiklopedisi, C. III.
Baysun, M.C., “Ebussu’ud Efendi”, mad., İslam Ansiklopedi si, C. IV.
Bayur, Y. K., “Laiklik”, Laiklik , Ankara 1968.
Belen, F. , “Atatürk Devrimi ve Din”, Atatürk, Din ve Laiklik , İstanbul 1968, s. 61-98.
Cebesoy, A.F. , Moskova Hatıraları, İstanbul 1955.
Cumhuriyet Gazetesi, “III. Türk Dil Kurultayı”, İstanbul, 24 Ağustos- 1 Eylül 1936.
Çağatay, N., Türkiye’de Gerici Eylemler , Ankara 1972.
Çağatay, N. , “Türkiye’de Din Sömürüsü ve Laiklik”, Belleten , Sayı: 163 (Temmuz 1977).
Cihan, E. , “Atatürk ve Hukuk Devleti Kavramı”, Atatürkçü Düşünce El Kitabı – 1 , Ankara 1995.
Demirer, E., Din, Toplum ve Kemal Atatürk, Ankara 1969.
Doğramacı, E. , “Atatürk ve Kadın Hakları”, Atatürkçü Düşünce El Kitabı, Ankara 1995.
Dönmezer, S., “Atatürk İnkılapları ve Sosyal Değişme Teorileri”, Atatürkçü Düşünce El Kitabı, Ankara 1995.
Ergin, O. , Türk Maarif Tarihi, İstanbul 1977.
Fığlalı, R. E. , “Atatürk ve Din” Atatürkçü Düşünce El Kitabı, Ankara 1995.
Genç, R., Türkiye’yi Laikleştiren Yasal ar, 3 Mart 1924 tarihli Meclis Müzakereleri ve Kararları, Ankara 1998.
Giritli, İ. , Kemalist Devrim ve İdeolojisi , İstanbul 1980.
Gökbilgin, T., “Atatürk ve İnkılapları”, Cumhuriyet’in 50. Yılına
Armağan , İ.Ü. Edebiyat Fakültesi, İstanbul 1973.
Hafızoğlu, Z. , “Türk Hukuk Düzeni ve Laiklik”, Atatürkçü Düşünce El Kitabı, Ankara (1982)
Harris, A.G. , Türkiye’de Komünizmin Kaynakları, İstanbul 1979.
Ilgar, İ., “Atatürk, Laiklik, Din ve Devrim”, Atatürk, Din ve Laiklik , İstanbul 1968.
İnalcık, H.-Anheger, R., Kanunname-i Sultani Ber Muceb-i Örf-i Osmani, Ankara 1956.
İnan, A. , “Atatürk’ün Tarih Tezi”, Belleten , Ill/10 ( 1939)
İnan, A. Medeni Bilgiler ve M. Kemal Atatürk’ün El Yazıları, Ankara 1969.
İnan, A., “Atatürk’ün Tarih Tezi”, Belleten, C. fil, Sayı 10, Ankara 1939.
İnan, A., Devletçilik İlkesi ve Türkiye Cumhuriyeti’ nin Birinci Sanayi Planı 1933 , Ankara 1972.
İnan, A., K. Atatürk’ü Anarken, Ankara 1956.
İnan, A., M. Kemal Atatürk’ten Yazdıklarım, İstanbul 1971.
İnan, Abdülkadir, Eski Türk Dini Tarihi, Ankara 1976.
Jaschke, G. , “Türkiye’de Kuran-ı Kerim Kursları” (Türkçe ter. N. Arsan),
İslam Tetkikleri Enstitüsü D ergisi, V, Cüz: 1-4, 1973.
Kafesoğlu, İ., ‘Türk Fütuhat Felsefesi ve Malazgirt Muharebesi”, Tarih
Enstitüsü Dergisi, Sayı: 2, (Ekim 1971, İstanbul).
Kafesoğlu, İ., “Selçuklular”, mad., İslam Ansiklopedisi, C. 10.
Kafesoğlu, İ., Türk Milli Kültürü, Ankara 1977.
Kafesoğlu, İ., Eski Türk Dini, Ankara 1980.
Kafesoğlu, İ., “Atatürk ve Türk Devleti”, Türk Kültürü, sayı: 61 (1967).
Karal, E.Z. , “Devrim ve Laiklik”, Atatürk, Din ve Laiklik, İstanbul 1968.
Kaymaz, N. , “Malazgirt Savaşı ve Anadolu’nun Fethi ve Türkleşmesine Dair”, Malazgirt Armağanı, Ankara 1971.
Kırzioğlu, M.F. , “Erzurum Kongresinin Sağ Kalan Beş Mümessili”, Türk Kültürü, Sayı: 85, Kasım 1969.
Kırzioğlu, M.F. , Tüik İnkılap Tarihi, Erzurum 1982.
Kocatürk, U., Atatürk’ün Fikir ve Düşünceleri, Ankara 1971.
Köymen, N. , Dinsel Bunalımdan Gerçek Hak Yoluna, İzmir 1972.
Köymen, M.A., Tuğrul Bey ve Zamanı, İstanbul 1976.
Kramers, H.J. , “Şeyh’ül İslam” mad. İslam Ansiklopedis i, C. 1 1.
Köprülü, M. Fuad, “Bir Hatıra”, Belleten , III/10 (1939).
Koraz, Z. , Atatürk ve Türk Dili: Belgeler , Ankara 1922.
Mateos, Urfalı Mateos Vekayi-Namesi, (Türkçe ter. D.N. , Andreasyon), Ankara 1962.
Okur, Y., Atatürk’le On Beş Yıl, Dini Hatıralar, İstanbul 1962.
Orkun, H.N. , Eski Türk Yazıtları , C. 4, İstanbul 1936, The Compact Edition of the Oxford English Dictionary, I-II.
Ozankaya, O., Atatürk ve Laiklik, Ankara 1981.
Ögel, B ., Türk Kültürünün Gelişme Çağları, Ankara 1979.
Özbudun, E., “Atatürk ve Laiklik”, Atatürk Araştırma Dergisi, VII/24 (Temmuz 1992).
Özek, Ç. , Türkiye’de Laiklik , İstanbul 1968.
Özek, Ç., Türkiye’de Gerici Akımlar ve Nurculuğun İç Yüzü, İstanbul 1964.
Özek, Ç. , 100 Soruda Türkiye’de Gerici Akımlar, İstanbul 1968.
Pazarlı, O., Din Psikolojisi, İstanbul 1972.
Saray, M. , “Atatürk ve Türk Tarihi”, Türk Kültürü, sayı: 249 (Ocak 1984).
Saray, M. , İstanbul Üniversitesi Tarihi (1453- 1993), İstanbul 1996.
Saray, M. , “Atatürk’ün Sovyet Politikası”, Atatürk’e Armağan, Ed. Fak.Yay., İstanbul 1981 .
Saray, M. , Gasprah İsmail Bey’den Atatürk’e Türk Dünyasında Dil ve Kültür Birliği , İstanbul 1933.
Saray, M., Kıyafet ve Laiklik, Ankara 1989.
Savcı, B., Laik Düşünce ve Hareketin Gerisindeki Tehlike, Ankara 1958.
Selçuk, İ., “Bir Ayağı Konya Müftüsünde … Bir Ayağı Demirel’de”, Laiklik, Ankara 1968.
Sertoğlu, M. , “Atatürk ve İslamiyet”, Atatürk, Din ve Laiklik, İstanbul 1968.
Sinanoğlu, S., “Laik Kelimesinin Etymonu ve Anlamı”, Laiklik , C. 1, İstanbul 1954.
Su, M. K.,-Mumcu, A., Türkiye Cumhuriyeti İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük, İstanbul 1986.
Şapolyo, E. B., Türkiye Cumhuriyeti Tarihi, İstanbul 1966.
Taneri, A., Türk Devlet Geleneği, Ankara 1981.
Tarakçıoğlu, N., “Atatürk ve Gençlik” Atatürk Haftası Armağanı, Genelkurmay B aşkanlığı, Ankara 1986.
Taşdemirci, E. , Türkiye Cumhuriyetinde Laiklik ve Din Eğitimi, A. Ü. İlahiyat Fakültesi’nde 1977’de verilen tebliğ.
Tekçe, İ.H. , “Benim Atam İman ve İnsanlık Abidesiydi”, Atatürk, Din ve Laiklik, İstanbul 1968.
Tengirşek, Y.K. , “İman Dolu Varlık Atatürk”, Atatürk, Din ve Laiklik, İstanbul 1968.
Timurtaş, F.K. , “Atatürk’ün Görüşleri ve Düşünceleri”, Türk Kültürü, sayı: 37, Kasım 1965.
Tuğ, S., “Atatürk ve Din Eğitimi”, Tercüman gazetesi, 23 Ocak 1981.
Tunaya, T.Z., İslamcılık Cereyanı, İstanbul 1962.
Turan, O., Selçuklu Tarihi ve Türk· İslam Medeniyeti, İstanbul 1969.
Turan, O. ,Türk Cihan Hakimiyeti Mefkuresi Tarihi 1-11, İstanbul 1977. Türk Ansiklopedisi.
Türk Dili, “III. Türk Dil Kurultayınca kabul ve tasdik edilen Türk Dil Kurumu Ana Tüzüğü ve Çalışma Programı”, sayı: 20 (1936).
Türkiye Büyük Millet Meclisi Gizli Celse Zabıtları, l·IV T.B .M.M. Basımevi, Ankara 1980.
Türkiye Cumhuriyeti Anayasası (1982)
Uzunçarşılı, İ.H., Osmanlı Devleti’nin İlmiye Teşkilatı , Ankara 1965.
Ünsal, H., Laiklik ve Atatürk’ün Laiklik Politikası, Genelkurmay Başk. ATASE yay., Ankara 1980.
Villalta, E. , Atatürk, çev. M. F. Özsü, Ankara 1982.
Yavuz, F. , Din Eğitimi ve Toplumumuz, Ankara 1969.
Yücekök, A. , 100 Soruda Türkiye’de Din ve Siyaset, İstanbul 1971.

KAYNAK :

CUMHURİYETİN 75. YILINDA ATATÜRK İLKELERİ ve DAYANDIĞI TARİHİ TEMELLER – Prof.Dr. İbrahim KAFESOGLU Prof.Dr. Mehmet SARAY : İstanbul Üniversitesi Yayın No 4174 Edebiyat Fakültesi Yayın No. 3414 ISBN 975 – 404 – 538 – O

Reklam (#YSR)