Ahağa Han
Aha Han – Türk ve Altay mitolojisinde Hayvan Tanrısı. Ahağa Han da denilir. Hayvanları korur. Hayvanların ağası, onların efendisi olarak görülür. Ülgen tarafından yabani hayvanların ve onların yavrularının sorumluluğu kendisine verilmiştir.[1] Türk kültüründe insanların diğer canlılarla, hayvanlarla, bitkilerle ve hatta cansız varlıklarla kardeş olarak görülmesinin en güzel dışa vurumlarından birisidir. Yakutlardaki Aha adlı Irmak Tanrıçası ve Anadoludaki Aka adı verilen Ana Tanrıça[2] ile de ilgilidir.
Etimoloji
(Ağ/Ah/Ak) kökünden türemiştir. Ağa/Aha abi demektir. Büyük erkek kardeş anlamı veya sahiplik ifade eder. Beyazlık içeriğini de barındırır. Moğolca ve Tunguz dillerinde de geçmişte ve günümüzde erkek yanlı akrabalıkları tanımlamakta kullanılır. Moğolca Ah[3], Mançuca Ahon erkek kardeş demektir.
Kaynakça
- Türk Söylence Sözlüğü, Deniz Karakurt, Türkiye, 2011, (OTRS: CC BY-SA 3.0)
- Encyclopedia Mythica, Micha F. Lindemans (Aka) (İngilizce)
- Mongolian Dictionary, Andras Rajki (“ah”) (İngilizce)
